بیماری ویروسی خونریزی دهنده خرگوش(Rabbit Viral Hemorrhagic Disease) VHD یک بیماری بسیار واگیردار است که توسط calciviruse ایجاد میشود. خرگوشهای گونه oryctalagus cuniculus (که شامل خرگوش های وحشی و اهلی اروپایی میشود) تنها خرگوشهایی هستند که به این بیماری مبتلا میشوند. VHD همچنین با عنوانهای RHD (Rabbit Hemorrhagic Disease) و RCV (Rabbit calcivirus) و RCD (Rabbit calcivirus disease) شناخته میشود.
VHDبرای اولین بار در سال ۱۹۸۴ در کشور جین دیده شد و امروزه در بسیاری از کشورهای آسیایی، قسمت اعظم اروپا، استرالیا و نیوزلند دیده میشود. در سال ۱۹۸۸ در مکزیک این بیماری به شدت شیوع پیدا کرد اما امروزه ریشه کن شده است. در آپریل ۲۰۰۰ اولین مورد گزارش شده از این بیماری در آمریکا درIowa تایید شد.
این مورد در مارچ ۲۰۰۰ در یک مرکز پرورش خرگوش که از ۲۷ خرگوش خانگی(palominos and California white ) نگهداری میشد، اتفاق افتاد. تا ماه آپریل ۲۵ خرگوش از ۲۷ خرگوش موجود مردند و ۲خرگوش باقی مانده برای کنترل به روش یوتانازی یا مرگ راحت و انسانی کشته شدند. به نظر میرسد که شیوع این بیماری فقط محدود به یک مرکز نگهداری خرگوش بوده است و منشا شیوع این بیماری هنوز ناشناخته است. اخیرا درگیری با این بیماری در Utah نیز شناسایی شده.
نشانههای بالینی VHD شامل تب، بی حالی، کاهش اشتها، اسپاسم یا گرفتگی عضلات و مرگ ناگهانی است اگرچه بعضی از خرگوشها ممکن است بدون هیچ علایم بالینی بمیرند. بیشتر از ۹۰درصد خرگوشهای مبتلا ممکن است که به خاطر این بیماری که به سرعت پیشرفت میکند، بمیرند (مرگ به طور متوسط ۱تا۳ روز بعد از آلودگی اتفاق میافتد).
عامل ویروسی این بیماری بسیار مقاوم است (میتواند به مدت ۱۰۵ روز در دمای اتاق و به مدت ۲۲۵ روز در دمای ۳۸درجه سانتیگراد زنده باقی بماند) و میتواند با تماس با خرگوشهای آلوده یا مدفوع و محصولات آنها و یا حشرات و جوندگان انتقال یابد (انتقال مکانیکی). خرگوشهایی که از این بیماری جان سالم به در میبرند ممکن است ناقل باشند و بیماری را به خرگوشهای دیگر انتقال دهند.
هیچ درمانی برایVHD وجود ندارد. استفاده از واکسنهایی که حاوی ویروس کشته شده هستند گسترش یافته و در کشورهایی که بیماری اندمیک شده استفاده میشوند اما در حال حاضر هیچ واکسنی در ایالت متحده آمریکا وجود ندارد.
چندین روش برای محافظت از ابتلای خرگوش به(Rabbit Viral Hemorrhagic Disease) VHD وجود دارد:
خرگوشهای خود را در محیط بسته یا در خانه نگهداری کنید. هر خرگوشی که با محیط بیرون ارتباط دارد بیشتر در خطر است. جمعیت حشرات محل نگهداری خرگوشها را کاهش دهید. قبل از تماس با خرگوش دستهای خود را بشویید خصوصا اگر قبلا با خرگوشهای دیگر یا افرادی که خرگوش دارند در تماس بودهاید. لباسها و کفشهای خود را پس از ارتباط با خرگوشها بشویید. خرگوشهای جدید را برای ۵ روز قرنطینه کرده و غذای آنهارا از بقیه جدا کنید. به طور مرتب محل زندگی خرگوشها را تمیز و ضدعفونی کنید.
VHD یک بیماری به شدت مسری، سخت و کشنده است، اگرچه که انسانها یا حیوانات دیگر را آلوده نمیکند، اما به سرعت بین خرگوشها گسترش مییابد و نتایجی کشنده دارد. در سال ۱۹۹۵ یک تصادف آزمایشگاهی در استرالیا باعث شد که ویروس آزاد شود و توانست در طی ۸ هفته ۱۰میلیون خرگوش را بکشد.
اگر شاهد مرگ مشکوک و بی دلیل خرگوشی بودید (خصوصا در چندین گروه از خرگوشها و در مدت زمانی کوتاه) بلافاصله دامپزشک را مطلع کنید. دامپزشک این بیماری را گزارش کرده و برای خرگوشهایی که احتمالا آلوده شدهاند راهکار مناسبی به شما ارائه خواهد کرد. به روز رسانی اطلاعات خود و دیگران در مورد VHD، پیشگیری از آن و واکسنهای موجود میتواند موجب جلوگیری از ابتلای خرگوش شما مثل میلیونها خرگوش دیگر شود.