عوامل مسموم کننده سگ و گربه + پیشگیری و درمان

بار سمی میزان مواد‌شیمیایی و بیولوژیکی خارجی است که در بدن سگ یا گربه بیش از هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها انباشته شده است. در بسیاری از موارد‌، هر چه میزان بار سمی سنگین‌تر باشد، حیوان مریض‌تر است. بسیاری از سگ‌ها ‌و گربه‌هایی که بیماری مزمن دارند سموم بیماری‌زا را با خود به اطراف حمل می‌کنند.

کلیه و کبد‌ حیوانات‌، درست مانند بدن انسان‌ها، وظیفه دارد سموم را از بدن پاکسازی کند. هنگامی که شما اندام سگ یا گربه خود را نسبت به انسان‌ها مقایسه کنید می‌بینید اندازه بسیار کوچک‌تری دارند، در نتیجه بسیار آسان‌تر در معرض مواد خارجی بیماری‌زا قرار خواهند‌گرفت و نیازی نیست با حجم سنگینی از مواد‌سمی روبه‌رو شوند تا بتواند بیماری بر آنها غلبه کند. با مرور‌ زمان اندام‌های بدن، (زمانی که بیش از حد طولانی در معرض مواد‌سمی قرار بگیرد) شروع به فرسوده شدن می‌کنند.

وقتی ارگان‌های سم زدای سگ یا گربه به هر دلیلی نمی‌تواند بار سمی را تحمل کند، سایر ارگان‌های بدن سعی خواهند‌ کرد برای حذف ضایعات به کمک اندام‌های سم‌زدا بیایند. برای این منظور سعی می‌کنند از طریق پوست یا غشای مخاطی مواد زائد را دفع کنند. این فرآیند در بدن سگ و گربه برای از بین بردن مواد سمی و سایر مواد محرک وارد عمل خواهد‌ شد تا به کبد و کلیه‌ها کمک کند. غالبا خارش پوست و پوسته پوسته شدن آن، آبریزش چشم یا بینی، یا ترشح مخاط از طریق مدفوع خواهد‌ داشت‌.

علائم مزمن شدن سموم در بدن مثل خارش پوست و سوزش، عفونت‌گوش، و اختلالات دستگاه گوارش (استفراغ معمولا متناوب، اسهال یا مدفوع شل) نشانه‌هایی از بالا‌ بردن توان دفاعی بدن در برابر مواد است که نمی‌تواند به‌صورت طولانی در حذف آنها موثر‌ باشد.

متاسفانه هنگامی که تمام سیستم‌های دفع مواد‌ زائد با شکست رو به‌رو شدند و یا ناکافی باشند و بدن سگ یا گربه از بار‌سمی اشباع شده باشد، شمارش معکوس آغاز خواهد شد.

چه عواملی به ایجاد بار‌ سمی در بدن سگ یا گربه کمک می‌کنند؟

منابع بسیاری از سموم شناخته شده‌اند که به صورت بالقوه با حمله به بدن سگ یا گربه شما میزان بار‌سمی و عوامل بیماری‌زا را بالا می‌برند. از مهم‌ترین عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد:

• سموم زیست محیطی در داخل و خارج وجود‌ دارند، به عنوان مثال، هوای‌آلوده محیط، مواد‌شیمیایی پاک کننده‌های خانگی‌، آفت‌کش‌ها، علف‌کش‌ها و کودهای شیمیایی‌. واکسن‌ها و داروهای غیر ضروری، همچنین موجوداتی مانند کک و کنه.
• مواد غذایی فرآوری شده مخصوص حیوانات خانگی که شامل مواد آلرژی‌زا یا سرطان‌زا هستند، از جمله مواد نگهدارنده و مواد‌شیمیایی دیگر.

تغذیه یک منبع ثابت تنها از یک نوع  پروتئین برای مدت زمان طولانی مشکل‌ساز می‌باشد. بسیاری از صاحبان حیوانات خانگی برای تغذیه به سگ یا گربه خود در تمام طول سال مواد‌غذایی خشک یکنواختی را می‌دهند. سگ یا گربه در تغذیه با این روش به علت مصرف هر‌ روزه دیر یا زود به این مواد‌ غذایی و همچنین مواد آلرژی‌زا حساسیت پیدا می‌کنند. اما در همه عواملی که در بالا ذکر شد این خود ما هستیم که مشکل را بیشتر می‌کنیم.

صاحبان یک سگ یا گربه به عنوان پدر و مادر، به طور کامل مسئول هستند که چه مقدار و چه نوع موادی در اختیار عزیزترین همنشین خود قرار می‌دهند. سگ‌ها و گربه‌ها بیشتر مواقع سر به زیر راه می‌روند، بنابراین هر‌آنچه که در زیر پای آنها قرار می‌گیرد از پاک کننده‌های سرامیک و کف‌پوش گرفته تا علف‌کش‌های باغچه ممکن است خطر‌ساز باشد.

اگر شما سگ یا گربه خود را هر‌سال یک‌بار برای تمدید واکسن‌هایش طبق نظر بسیاری از دامپزشکان سنتی نزد کارکنان بهداشتی درمانی پت می‌برید باید در‌ نظر بگیرید در طول ماه‌های گرم که برای پیشگیری از حشرات از اسپری‌های شیمیایی استفاده می‌کنید، به شدت بار‌ سمی را در‌حیوان بالا رفته است و باید درمان شود. پس لازم است به غیر از واکسن‌های سالیانه گاهی هم برای بررسی سلامتی او را نزد دامپزشک ببرید.

توصیه‌هایی برای کاهش بار‌ سمی در بدن سگ یا گربه

سعی کنید سگ یا گربه خود را به دور از فضای باز یا مناطقی که پر از آفت کش‌ها، علف‌کش‌ها و کودهای شیمیایی است نگه‌داری کنید. اگر شما مطمئن نیستید که سگ یا گربه شما در معرض مواد سمی بوده یا شک کرده‌اید عاملی خارج از منزل باعث خراش یا سوزش پوست حیوان شده است، به محض اینکه به خانه رسیدید پای او را با آب بدون مواد شوینده شسته ولی باید به خوبی شسته شود. شستشوی پای حیوان به‌طور منظم می‌تواند مواد‌شیمیایی و حساسیت زا را از پنجه‌ها پاک‌کند.

برای استحمام سگ خود به طور منظم مردد نباشید، به خصوص اگر پوست او با مواد‌خارجی تحریک شده‌است. حمام کردن می‌تواند مواد آلرژن همراه با هر گونه مواد‌شیمیایی و دیگر مولکول‌های خارجی که ممکن است روی  پوست یا موی‌حیوان نشسته‌باشد را شستشو دهد.

برای بهبود هوای محیط زندگی حیوان خود باید از سیگار‌ کشیدن در منزل خودداری کرده و از محصولات پاک‌کننده غیر‌سمی استفاده کنید. همچنین تهیه‌کردن یک تصفیه‌کننده هوا برای کنترل گرد و غبار و موجودات ریز می‌تواند مفید باشد.

آب آشامیدنی پاک، خالص، با کیفیت بالا برای سگ یا گربه خود فراهم کنید و اطمینان حاصل کنید که حاوی فلوراید، فلزات‌سنگین و آلاینده‌های دیگر نباشد.

از دادن داروهای غیر ضروری از جمله آنتی بیوتیک‌ها و استروئیدها به سگ یا گربه خود خود داری کنید، مگر اینکه دکتر دامپزشک برای او تجویز کرده‌باشد .

از داروهای شیمیایی و پیشگیری انگل‌ها تنها در صورت مشکوک بودن به وجود آنها در منطقه زندگیش و به مدت بسیار کوتاه استفاده کنید. مناطق بسیار کمی هستند که کک، ساس یا کنه داشته‌باشند که برای رفع این مشکل می‌توان به صورت سالیانه از داروهای ضد انگل و مواد شیمیایی استفاده کرد. اما فراموش نکنید برای سالم نگه داشتن سگ یا گربه خود نیاز به استفاده غیر‌معقول از مواد شیمیایی ندارید.

بهتر است یک رژیم غذایی متعادل مخصوص به خودشان، به صورت خانگی یا تجاری داشته باشند. حبوبات به شدت محدود شود و بسیار مهم است که منابع پروتئین به صورت چرخشی در برنامه غذایی گنجانده شود.

ورزش و تمرین‌های بدنی منظم مزایای بی‌شماری را برای آنها فراهم می‌کند، که شامل کمک به سم زدایی و مواد زائد بدن است. حرکات فیزیکی دفع مواد سمی را به طور منظم از طریق ادرار و مدفوع انجام می‌دهد. همچنین ورزش کردن کمک می‌کند گردش خون و حمل مایع لنفاوی سریعتر و منطم‌تر انجام شود، در نتیجه سموم و مواد زائد بیشتری برای تصفیه به کبد و کلیه‌ها منتقل می‌شود.

سم زدایی بدن سگ و گربه

عوامل سم‌زدای طبیعی از جمله کبد، کلیه‌، سیستم لنفاوی و سیستم ایمنی بدن برای حمایت و ارتقای عملکرد اندام و از بین بردن سموم سگ یا گربه تمام تلاش خود را خواهند‌ کرد. ولی اگر مشکوک هستید که حیوان شما نیاز به یک داروی سم زدا یا ضد انگل دارد توصیه من این است که حتما با دامپزشک در مورد نوع دارو و دوز مصرفی مشورت نمایید. گیاهانی مانند ریشه باباآدم، ریشه قاصدک، خار مریم، یا شیرین بیان که به عملکرد کبد و تصفیه خون کمک می‌کنند می‌توانند مفید باشند. اثبات شده است گیاه خار‌مریم نه تنها به کبد برای سم زدایی کمک می‌کند، حتی در تحریک بازسازی سلول‌های کبدی نیز موثر می‌باشد.

گیاهان داروئی مانند قره‌‌قاط‌، کاکل‌ذرت و گل‌‌ختمی نیز از عملکرد کلیه برای دفع سموم پشتیبانی می‌کنند.
شبدر‌ قرمز و روناس هم برای کمک به سیستم لنفاوی سگ یا گربه در حذف سموم از بافت‌های بدن مفید‌ هستند.
سرخارگل و گون هم از جمله گیاهان‌دارویی هستند که در پشتیبانی عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
جلبک نیز یک غذای فوق العاده عالی به رنگ سبز است که برای سم زدایی بسیار عالی است.

در انتها یاد‌آور می‌شویم منشا بسیاری از مشکلات و بیماری‌های مزمن حیوان از خارش پوست گرفته تا ناراحتی معده در زندگی روزانه و محیط زندگی او نهفته است. از بزرگترین منابع سموم برای حیوانات خانگی می‌توان به محیط زندگی او (در داخل خانه و خارج‌)‌، رژیم غذایی‌اش، واکسن‌های غیر‌ ضروری و داروهای شیمیایی اشاره کرد. بسیاری از سموم از طریق کبد، کلیه و سایر ارگان‌های بدن دفع می‌شوند.

باز هم توصیه می‌شود در صورت عدم دفع ضایعات و مشاهده علایم غیر‌عادی در حیوان خود برای راهنمایی بیشتر در مورد بهترین راه انتخاب جهت از بین بردن سموم بدن سگ یا گربه خود با دامپزشک مشورت کرده و از او در خواست نمایید میزان دارو و فرآیند دفع مواد سمی در بدن حیوان را برای شما توضیح دهد تا اطلاعات کافی برای کمک به حیوان خود را داشته باشید.