قانون جامع نگهداری سگ و سایر حیوانات خانگی چه میگوید؟ جرم انگاری و برخورد قهری چارهکار نیست! نمیتوان انکار کرد که برخی حساسیتها ایجاد شده در سالهای اخیر باعث شده هرازگاهی موضوع نگهداری سگ و سایر حیوانات خانگی زیر ذرهبین برود. متاسفانه از زبان برخی شنیده می شود که نگهداری از حیوان خانگی بخصوص سگ یک فرهنگ غربی است در حالیکه از سنگ نگارههای تخت جمشید تا بسیاری از متون قدیم ایران رد پای سگ در کنار انسان مشهود بوده و هست یعنی زمانی که اصلا غرب و کشورهای غربی هنوز فاقد تمدن تاریخی بودهاند. از سوی دیگر چگونه برخی مظاهر غربی مانند پوششهایی مثل کت و شلوار یا تکنولوژیهایی مانند اتومبیل و تلفن همراه که مشخصا از غرب وارد کشور ما شده هیچگاه به عنوان یک پدیده غربی مورد هجمه قرار نگرفته است که حتی هر روز برای آن تبلیغ و تشویق قایل میشوند.
نگهداری از سگ در بسیاری از مجموعههای دولتی برای نگهبانی رویه متداولی است و به این منظور سگهای تربیت شده گران قیمت از خارج کشور تهیه شده است. حتی وجود نگهبانهای تمام وقت و دوربینهای مداربسته در این مراکز نیز استفاده از سگ را محدود نکرده است. البته از دیدگاه جرم شناسی این مهم علت قابل توجهی دارد. در واقع دوربینهای مدار بسته میتواند بعد از وقوع جرم مفید باشد که شاید رویدادهای ایجاد شده قابل برگشت نباشند اما سگ میتواند از وقوع جرم جلوگیری کند. از سوی دیگر سگها برعکس آدمی هیچگاه به ولی نعمت خود خیانت نمیکنند و تهدید و تطمیع نمیگردند و لذا هیچگاه نمیتوان خدمات نگهبانی آنها را با هیچ سیستم امنیتی مقابله نمود. حال چرا برخی میخواهند برخلاف دستور صریح شرعی در مورد سگ نگهبان مردم را از چنین خدمات ارزان قیمتی محروم کنند خدا میداند.
موضوع دیگری که گاهی در توجیه برخوردهای انتظامی ارایه میشود بحث افزایش تعداد و گسترش نگهداری از سگ بوده است در حالیکه هیچ منبع آماری و یا مستندات علمی در این ارتباط وجود ندارد. از دیدگاه علمی برای برخورد با یک مشکل عمومی لازم است ابزارها و ساختارهای موضوع مورد مطالعه کاملا شناسایی شود. در مورد مسئله سگها نیز لازم است آمارهای حیوانات خانگی در سالهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد که این مهم تاکنون انجام نشده است. بنابر این هر نوع اظهار نظری در مورد افزایش تعداد سگها در شهرهای بزرگ ایران بدون ارایه مستندات علمی قابل اتکا نبوده و یک برداشت فردی به حساب میآید. در ارتباط با موضوعی که در ماه اخیر و پس از پیشنهاد برخی از نمایندگان محترم مجلس مورد توجه مردم قرار گرفت نیز نکات قابل توجهی به چشم میخورد از جمله این که در اسلام خرید و فروش و نگهداری سگهایی که برای هدف خاصی مانند نگهبانی تربیت شدهاند جایز است و به نظر میرسد که طرح چنین مطالبی از سوی نمایندگان محترم ناشی از سوءبرداشت از موضوع باشد. تجربه ثابت کرده است که ایجاد ممنوعیت غیر منطقی و غیر اصولی برای هر چیز باعث مخفی کاری و قاچاق آن شده که در این رابطه خاص باعث به خطر افتادن بهداشت حیوانات مذکور و در نتیجه بهداشت عمومی خواهد شد.
در حال حاضر بیش از دو میلیون نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم در صنایع تولید و واردات محصولات و ادوات مربوط به سگ فعالیت دارند و صدها مرکز آموزشی و درمانی دولتی و خصوصی با مجوز رسمی از دولت در حال فعالیت میباشند و طرح چنین موضوعاتی حتی اگر تصویب نشود باعث ایجاد مشغولیت ذهنی در این افراد میگردد.
بدیهی است پرداختن به چنین موضوعات پیش پا افتادهای در این برهه زمانی خاص که جمهوری اسلامی از سویی با افراط گرایان داعش و از سویی با دشمنان غربی درگیر است، جز آب به آسیاب دشمنان ریختن چیزی نیست.
نویسنده: دکتر سید جواد آل داود