در این مطلب به معرفی و بررسی یکی از زیباترین حیوانات روی کره زمین یعنی میمون مندریل میپردازیم. در جنگلهای نواحی استوایی آفریقا در میان درختان انبوه مندریلها (Mandrill)، یکی دیگر از اعضای خانواده بزرگ میمونها و در واقع بزرگترین و رنگارنگترین عضوشان زندگی میکنند که شباهت زیادی به بابونها (Baboon) و دریلها (Drill) دارند.
ریش، یال و فرم صورت میمون مندریل در کنار ترکیب رنگ بیبدیل بدنش توجه هر کسی را به خود جلب میکند. لب و بینی قرمز رنگ، رگههای بنفش و آبی روی آنها و ریش طلایی به شکلی کنار هم قرار میگیرند که حیوان غیرواقعی به نظر میرسد. مندریلها با کمک دستان بلند خود مسافت های طولانی را میپیمایند، از درختان بالا میروند و هر شب برای خواب درخت جدیدی رو انتخاب میکنند.
[irp posts=”2234″ name=”فیلم شکار میمون باردار به دست پلنگ”]
همچنین با نگهداری غذا در ته کیسههای گونهای (pouch Cheek) خود خوراک مورد نیازشان را ذخیره میکنند. دانهها و مغزهای خوراکی، میوهها و حیوانات کوچک سبد غذایی آنان را تشکیل میدهد. در حالی که نر های بالغ روی زمین به دنبال تامین مایحتاج خود میروند، مادهها و نرهای جوان درختان را ترجیح میدهند.
pouch Cheek
با توجه به اینکه کلمه pouch در زبان دامپزشکی جِیب ترجمه شده (مثل جیب حلقی اسب) میتوان به جای استفاده از «تهکیسههای گونهای» از واژه «جِیب گونهای» نیز استفاده کرد.
جفتگیری میمون مندریل
از بههم پیوستن گروههای کوچک زیستی، گروه های بزرگی از میمونهای مندریل تشکیل میشود که در یکی از این گروههای ثبت شده هزار و دویست مندریل شمارش شده است. مندریل نر پس از گذراندن چالشهای فراوان برای یافتن غذا و اثبات خود در برابر سایر نرهای گروه، در ۹ سالگی به بلوغ کامل میرسد. در طول این مدت افزایش ترشح تستوسترون سبب ظهور خطوط روشن بدن و رنگهای خاص صورت آنها میشود که از عوامل مهم جلب توجه ماده برای انتخاب جفت است. نرهای فاقد این ویژگیها فرصت تشکیل خانواده را از دست میدهند و خطوط روشن بدنشان نیز به مرور محو میشود.
تولید مثل میمون مندریل
مندریلهای ماده معمولا تک قلوزا هستند و بعد از ۱۸۰ روز حاملگی نوزادی به وزن ۴۰۰-۹۰۰ گرم به دنیا میآورند که این نوزاد تا زمان تولد فرزند بعدی همراه مادر میماند. پوشش بدن نوزاد مندریل ابتدا تیره رنگ همراه با موهای سفید روی دست و پا است که از ۲ ماهگی به بعد تغییر کرده و پوشش نهایی بدن را تشکیل میدهد.
[irp posts=”5125″ name=”شناختی بر میمونها به بهانه سال ۱۳۹۵، که سال میمون بود”]
مندریلها، مثل همه میمونها، از طریق برجای گذاشتن بو و عطر خود بر روی اشیا و محیط پیرامون، ایجاد صدا و حرکات بدن با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند و جنس نر برای تعیین محدوده و قلمرو از غدد فرومونی ناحیه قفسه سینه استفاده میکند.
هنگامی که یک مندریل عصبانی و آشفته میشود با مشت به زمین میکوبد که با توجه به عضلات قوی و دستان قدرتمندش رفتار آرامی نخواهد بود.
مندریلها جزء گونههای آسیب پذیر به شمار میآیند و سازمانهای حمایتی برای جلوگیری از شکار آنها جهت مصارف خوراکی و قطع زنجیره تجاری سودمند آن تلاش میکنند.توسعه زندگی شهری و تخریب جنگل ها نیز تهدید دیگری برای زیستگاه مندریلها محسوب میشود.
نویسنده: علی فرهنگ