قلاده وسیله ضروری و مورد نیازی است که اغلب به محض تصمیم به تربیت سگ از آن استفاده می شود. استفاده از این وسیله باعث می شود به مرور حیوان با کشیده شدن زنجیرش، متوجه دستور یا خواستی که از او داریم بشود. بنابراین به محض تصمیم به آوردن سگ، باید یک قلاده هم بخرید و آن را جزو وسایل موردنیاز او قرار داد. با استفاده از این وسیله نه تنها سگ را مقید به بودن در کنارتان و پذیرش دستورهایتان می کنید، بلکه امنیت خودش و دیگران را هم فراهم کرده اید.
شروع بستن قلاده برای سگ
معمولا سگ با بستن قلاده کمی مقاومت می کند؛ به خصوص اگر دیر بستن قلاده را شروع کرده باشید. برای همین روز اول را فقط به بستن تسمه قلاده بسنده کنید و بگذارید به وجود آن روی گردن عادت کند. بعد که وجودش برایش طبیعی شد، حالا زنجیر را وصل کنید. البته حالا باز دوباره مقاومت شروع می شود. احتمالا روی زمین می نشیند یا مدام می خواهد آن را باز کند. فکر می کند محدودش کرده اید و طبیعی است بخواهد مقابل این محدودیت بایستد.
در این مرحله باید صبوری کرد و در مقابلش سرسختی نشان داد. حتی اگر لازم است زنجیر را بکشید. اما بعد بگذارید به آن هم عادت کند. تا وقتی عادت به قلاده و زنجیر نکند آموزشی را قبول نمی کند. بهترین زمان برای شروع بستن قلاده سگ، از دو ماهگی است که کم کم بیرون رفتن را شروع می کند و تربیتش جدی می شود. اما هر قلاده ای برای هر سگی مناسب نیست. قلاده باید متناسب با هیکل و جثه سگ بوده و خیلی بزرگ و پهن نباشد. از پارچه ای ها و چرمی ها شروع کنید و اگر سگتان بزرگ است، قلاده فلزی و زنجیری برایش تهیه کنید.
بهترین زمان برای شروع بستن قلاده سگ، از دو ماهگی است که کم کم بیرون رفتن را شروع می کند و تربیتش جدی می شود
چه نوع قلاده ای برای سگمان بخریم؟
تنوع قلاده ها تنها در نوع جنسشان خلاصه نمی شود. علاوه بر تفاوت در جنس، برای کاربردها و نژادهای مختلف، انواع و اقسام مختلف قلاده وجود دارد که هر کدامشان را که انتخاب کنید، در یک ویژگی مشترک هستند و آن تنگ نبودن قلاده است. به مرور که سگ شما بزرگ می شود، قطر گردن او هم رشد پیدا می کند و نیاز به قلاده بزرگ تر خواهد داشت. قلادهای که برای سگ تهیه می کنید، باید لااقل به اندازه دو انگشت شما بعد از بسته شدن بین گردن حیوان و قلاده فاصله داشته باشد تا ایجاد خارش یا ریزش مو نکند و فشاری به گردنش وارد سازد. اما جدای از این، کدام قلاده مناسب سگ شماست؟ شاید لازم باشد برای منظورهای مختلف چند قلاده تهیه کنید.
قلاده های معمولی سگ
معمول ترین قلاده برای سگها قلاده های فلت هستند که هم برای سگ های بزرگ و هم برای کوچک ها استفاده می شوند. این قلاده ها مناسب مصرف روزانه و بیرون رفتن های معمول حیوان است و هر سگی باید یکی دو تا از آن داشته باشد. این نوع،به سادگی دور گردن سگ بسته می شود و بسته به اندازه دور گردن سگ اندازه اش تنظیم خواهد شد. با وجود راحتی ای که این قلاده ها دارند، برای موبلندها توصیه نمی شود. بستن این قلاده به سگهای موبلند باعث می شود موهایشان گره بخورد و دردناک شده و باز و بسته کردنش برای خود شما هم سخت شود. برای این سگها قلاده های رولی یا پیچشی بخرید که اغلب چرمی هستند و شکلشان به جای اینکه شبیه کمربند باشد، شبیه دسته کیف خانم هاست.
عده ای به طور کل استفاده از قلاده های متری و بند بلند را درست نمی دانند و دلایلشان هم این است که استفاده از آنها و دادن آزادی عمل به حیوان باعث می شود او خود را در جایگاه برتری نسبت به صاحبش ببیند و آزادی هایی برای خودش متصور شود
قلاده های خاص
قلاده هایی در بازار وجود دارد که برای مصارف خاص تولید شده اند و ممکن است در تمام طول عمر حیوان هیچ نیازی به استفاده از آنها نداشته باشید. اما تحت شرایطی خاص این قلاده ها کمک بزرگی خواهند بود. یک مدل از این قلاده ها، برای اوقاتی است که به هر دو دستتان نیاز دارید. بند این قلاده ها را بعد از اینکه به حیوان بسته شدند، می شود دور کمر بست. به این ترتیب هر دو دست شما رها خواهد بود تا هم کنترل سگ را در اختیار داشته باشید، هم بتوانید اگر لازم است چیزی حمل کنید یا هل دهید و دست و بالتان بسته نباشد.
یکی دیگر از این مدل قلاده ها که کمک می کند دستها آزاد باشد، به طور خاص برای صاحبان دوچرخه سوار کار راه انداز است. این قلاده ها به دوچرخه وصل می ش وند تا بتوانید خودتان دوچرخه سواری کنید و سگ هم همراه با شما بدود و یک ورزش مشترک دلچسب داشته باشید. جای نگرانی نیست. آنها طوری طراحی شده اند که لابه لای چرخ دوچرخه گیر نکنند.
اگر اهل پیاده روی های شبانه هستید، می توانید قلاده های مناسب شب برای سگتان تهیه کنید. این قلاده ها به شیوه ای ساخته شده اند که نور را بازتاب می دهند و بعضی شان حتی لامپ های کوچکی هم دارند. این طوری هم خودتان می توانید سگ و مسیر حرکتش را ببینید، هم دیگران از حضور حیوان مطلع خواهند شد و در تاریکی شب یکهو از حضور حیوانی کنار پایشان شوکه نمی شوند.
قلاده های شوکری
انواع دیگری از قلاده ها وجود دارند که به قلاده های شوکری معروف هستند و معمولا فقط برای سگ های بزرگ استفاده می شوند. این نوع قلاده ها اغلب برای تربیت و آموزش حیوان و توسط افراد باتجربه و کارآزموده استفاده می شوند و استفاده شان برای افراد عادی توصیه نمی شود. شوکی که با این قلاده ها به سگ وارد می شود در مدل های مختلف به اشکال متفاوتی است.
یک نوع از آنها قلاده چنگکی است و دندانه هایی در قسمت داخلی دارد که وقتی حرکت تندی انجام دهد یا صاحبش زنجیر را بکشد، این دندانه ها بر گردنش فشار می آورد و او را وادار به توقف می کند. نوع دیگر که به شوکر نرم تنگ شونده معروف است، به جای داشتن دندانه های تیز در داخل طوری طراحی شده اند که در حالتی که سگ آرام است، قلاده به اندازه دور گردن می شود و بیشتر گشادی دارد اما به محض اینکه شروع به دویدن کند، قلاده کشیده شده و دور گردنش تنگ می شود.
استفاده از هر دو نوع این شوکرها برای افرادی که صلاحیت و مهارت استفاده از شان را ندارند مجاز نیست چون در اولی فرد در صورتی که در مهار حیوان ناتوان باشد، با کشیدن بیش از حد زنجیر، به گردن او آسیب جدی وارد خواهد کرد و در دومی هم کشیدن بیش از حد می تواند حیوان را خفه کند. حتی بستن این قلاده ها هم مهارت خاصی می خواهد. مثلا اولی رانه دور گردن، که زیر غضروف گوش ها می بندند تا به نای فشار نیاورد. در دوره های آموزشی سگها هم استفاده از این قلاده ها آموزش داده می شود. اگر دوره آموزشی برای – توله باشد هم تحت هیچ شرایطی از این نوع قلاده استفاده نمی کنند.
قلاده های شوکری اغلب برای تربیت و آموزش حیوان و توسط افراد باتجربه و کار آزموده استفاده می شوند و استفاده شان برای افراد عادی توصیه نمی شود
قلاده تنگ شونده ملایمتر
نوع دیگری از این شوکرها وجود دارد که به اندازه دو نوع دیگر خطرناک نیست و صاحبان سگ ها هم می توانند از آنها با امنیت خاطر بیشتری استفاده کنند. این مدل، شبیه شوکرهای تنگ شونده است، با این تفاوت که این قلاده ها برای تنگ شدن محدوده خاصی دارند و بیش از یک اندازه مشخص تنگ نمی شوند.
لذا بعید است برای سگ خطر خفگی به همراه داشته باشند. در هر صورت استفاده مدام از این نوع قلاده برای سگ این معنی را به دنبال دارد که مدام دارید او را تنبیه بدنی می کنید و آموزش دهندگان معتقدند تنبیه به جای موثر بودن اغلب مخرب است.
قلاده هایی برای صرفه جویی در انرژی
اگر سگ شما زیادی اهل تقلاست یا خودتان زیاد حوصله ندارید انرژی برای مهار کردن حیوان بگذارید، از قلاده های هارنس (harnesses) استفاده کنید. این قلاده ها برای وقتی که می خواهید حیوان زیاد از شما انرژی نبرد، مناسب است و راحت تر او را مهار خواهید کرد. با کشیدن این قلاده ها، فشار روی آن تقسیم شده و کنترل برای شما آسان تر است.
علاوه بر این، ضمن کشیدن قلاده، در عین حال که حیوان متوجه دستور شما می شود، فشاری به گردنش وارد نمی شود و آزاری نمی بیند. این قلاده ها ظاهری درست شبیه هارنس کوهنوردی دارند که دور بدن و پاهای سگ بسته می شوند. البته این قلاده ها برای هر سگی مناسب نیست و اگر قصد تهیه آن را دارید، بهتر است – با دامپزشک مشورت کنید. بعد از تهیه هم قبل از اینکه استفاده از آن را در بیرون از خانه شروع کنید، مدتی با او در خانه یا در محیطهای بسته تری مثل حیاط تمرین کنید.
بیشتر قلاده های مورد استفاده برای گربه ها، قلاده های تزئینی هستند که زنگوله ای هم به آن وصل است و به این منظور تهیه می شود که ضمن تزئین حیوان و زیبایی، مسیر حرکتی گربه در خانه را هم نشان دهد
خرید قلاده با بند کوتاه یا بلند
بند قلاده ها بلند و کوتاه است که بسته به مکانی که قرار است سگ را ببرید، انتخاب متفاوتی خواهید داشت؛ مثلا اگر قرار است او را به جایی شلوغ ببرید، بهتر است قلادهای که استفاده می کنید، بند کوتاه باشد تا هر لحظه سگ جلوی چشم باشد وضمنا کنترل بیشتری رویش داشته باشید. بندهای بلند به درد اماکن شلوغ نمی خورند و اغلب دردسرساز می شوند.
در حالی که کوتاه ها به تان این امکان را می دهند که راحت تر و مطمئن تر او را از خیابان و لابه لای جمعیت عبور دهید و مدام نگران پیچ خوردن بند دور اجسام و پای آدمها یا حتی دور دست خودتان نباشید. اما اگر در جایی هستید که نگرانی بابت شلوغی ندارید، مثلا خارج از شهر یا در پارک هایی که مجاز به همراه بردن سگ هستید، می توانید برعکس عمل کنید؛ قلاده معمولی با بند بزرگ یا قلاده های متری استفاده کنید که حیوان آزادی عمل بیشتری داشته باشد و بتواند مقداری دامنه حرکتی اش را گسترش دهد.
استفاده از این قلاده ها تنها در صورتی مجاز است که مطمئن باشید قرار است در همان محیط باشید و وارد منطقه شلوغی نخواهید شد. البته عده ای به طور کل استفاده از این قلاده های متری و بند بلند را درست نمی دانند و دلایلشان هم این است که استفاده از آنها و دادن آزادی عمل به حیوان باعث می شود او خود را در جایگاه برتری نسبت به صاحبش ببیند و آزادی هایی برای خودش متصور شود که برایتان دردسرساز است. ضمن اینکه تمام وقتی که برای او گذاشته و تربیتش کرده اید با استفاده از آن هدر می رود و وقتی نتوانید زنجیر یا بند قلاده را بکشید، دیگر متوجه دستوری نخواهد شد یا از آن اطاعت نخواهد کرد. علاه بر همه اینها دور شدن زیادی سگ از شما می تواند برای سگ خطراتی به وجود بیاورد. به هر حال او چندین متر دورتر از شماست و او را نمی بینید.
نویسنده: زهرا الوندی