انتخاب ماهیان آکواریومی نیاز به دانش کافی دارد به طوری که بدون داشتن اطلاعات در این مورد نمیتوانید هر ماهی را در کنار دیگری قرار دهید. همچنین راهاندازی آکواریوم نیز نکات مهم و فوت و فن خودش را دارد. ما در این مطلب به ببرسی ماهیان مناسب برای آکواریوم پرداختهایم؛ همچنین نکات مهمی که قبل از راهاندازی آکواریوم باید رعایت کنید را ذکر کردهایم. در آخر هم تعدادی از ماهیان زینتی فوقالعاده زیبا را برایتان آوردهایم. امیدواریم این مطلب در تهیه یک آکواریوم زیبا به همراه ماهیهای دوستداشتنی به شما کمک کند.
همانطور که میدانید پیشرفت تکنولوژی با به حداقل رساندن فعالیتهای جسمانی حداکثر بهرهوری را برای ما به ارمغان آورده ولی در عوض فاصله ما و طبیعت را افزایش داده است. در شرایط کنونی که زندگی با فشارهای روحی و استرس فراوان همراه است، ضروریست سلامت روح و روان نیز مد نظر قرار گیرد. ماهیان زینتی در آکواریومهای خانه آرامش بخش محیط اطراف شما خواند بود.
افزایش میزان افسردگی و بیماریهای اعصاب و روان در جامعه ناشی از خلاء میباشد. یکی از بهترین راهکارهای مقابله با این چالش، تهیه آکواریوم برای محل زندگی و استراحت است. دنیای زیر آب و اسرار آن همیشه مورد توجه انسان بوده و میتواند حداقل نیاز به ارتباط با طبیعت را کمی جبران نماید. نگهداری ماهیان آکواریومی نه تنها موجب سرگرمی شده، بلکه تماشای آنها پس از اتمام کار روزانه باعث تسکین اعصاب و انبساط خاطر میگردد.
امید میرود متخصصین در فضای بدون استفاده داخل آپارتمان طراحی آکواریوم را دردستور کار خود قرار دهند. پیشرفتهای حاضر در ارتباط با آکواریوم و تجهیزات جانبی آن، رسیدگی و نگهداری آکواریوم را بسیار آسان نموده است. بخاری اتوماتیک، انواع فیلترهای تصفیه فیزیکی و فرابنفش، غذا دهنده اتوماتیک، انواع پمپ و… میتواند نیاز به تعویض آب را تا یک سال برطرف نماید.
از منظر دیگر تکثیر وپرورش ماهیان زینتی میتواند به عنوان حرفهای اشتغالزا، زودبازده، اقتصادی و مفرح انتخاب گردد. با توجه به اینکه بخش عمدهای از غذای ماهیان را مواد پروتئینی تشکیل میدهد، لذا مواد دفعی آنها دارای یون آمونیوم میباشد که در صورت افزایش میزان آن در آب میتواند باعث مرگ ماهیان گردد. لذا ما باید به طریقی جلوی افزایش بیش از حد آن را در آب بگیریم.
استفاده از گیاهان آبزی در آکواریوم میتواند در این خصوص بسیار موثر باشد چراکه گیاهان آبزی یون آمونیوم NH۴ راجذب مینمایند، در نتیجه ما به تعویض آب کمتری نیاز خواهیم داشت.
انواع آکواریومها را بشناسید
آکواریومها از لحاظ نوع ماهی به دو گروه آب شور و آب شیرین تقسیم میشوند. هرچند رنگ و گونههای ماهیان آب شور بسیار خیره کننده است به دلیل دشواری و همچنین هزینه بالای تهیه و نگهداری آکواریوم آب شور، در مطلب حاضر به شرح آکواریوم آب شیرین بسنده میکنیم.
ماهیان آب شیرین از نظر تولید مثل به دو گروه زندهزا (بچهزا) و تخمگذار تقسیم شدهاند و از نظر جیره غذایی به ۳ گروه گیاهخوار، گوشتخوار و همه چیزخوار تفکیک میگردند.
انواع ماهیان آکواریومی از نظر شرایط نگهداری
- گروه اول: ماهیهای غیرحساس و زرنگ؛ که این نوع ماهیها به ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاص آب نیازی نداشته و تغذیه آسانی نیز دارند.
- گروه دوم: ماهیان زرنگ و راحت؛ که از نظر تغذیه حساسیت بیشتری نسبت به ماهیهای نوع قبل دارند ولی به ویژگیهای خاص فیزیکی و شیمیایی نیازی ندارند.
- گروه سوم: دسته سوم ماهیانی هستند که به شرایط خاص فیزیکی و شیمیایی آب نیازی ندارند ولی به لحاظ تغذیه به نگهداری و مراقبت زیادی نیاز دارند.
- گروه چهارم: ماهیانی که به آب با ویژگیهای فیزیکی وشیمیایی خاص نیاز داشته و نیازهای غذایی آنها از گونهای به گونه دیگر متفاوت میباشد. به طور کلی این نوع ماهیها برای آکواریوم داران با تجربه مناسب هستند.
نکات مهم قبل از راه اندازی آکواریوم
- آشنایی و مطالعه دربارهی ماهیان زینتی و خصوصیات آنها (از جمله رفتار، شیوهی تغذیه، نیازهای محیط آبی، بیماریها و…)
- انتخاب مکان مناسب برای استقرار در منزل یا محل کار (مانند مواردی از قبیل در معرض دید بودن، نورگیری مناسب، تناسب آکواریوم از نظر اندازه و ابعاد با محل استقرار).
پس از تهیه آکواریوم نیز تهیه لوازمی مانند پمپ هوا، بخاری، شلنگهای رابط، فیلتر، سنگ هوا، شن و ماسه، دماسنج و لامپ روشنایی ضروری میباشد و بقیه تجهیزات به سلیقه و امکانات افراد بستگی دارد.
حال باید کلیه تجهیزات شستشو و ضدعفونی شده و آکواریوم را در محل مناسب مستقر نمود. در صورت استفاده از فیلتر کف میبایست آن را نصب کرده و سپس لوازم هوادهی را در محل خود قرار دهیم. پس از آن شن و ماسه را به اندازه مناسب در کف پهن نموده و شلنگها را به پمپی که خارج از آکواریوم نصب شده وصل نماییم (پمپ خارج از آکواریوم و بالاتر از سطح آب قرار میگیرد).
بعد از انجام این کار، باگذاشتن یک بشقاب در کف آکواریوم آب را روی آن میریزیم تا مانع از پراکنده شدن شن و ماسه شویم و بعد از آبگیری بشقاب را بر میداریم. سپس بخاری و دماسنج را نصب میکنیم. در این هنگام پمپ و بخاری را روشن نموده و یک روز به همین حالت رها کرده تا شرایط مطلوب به وجود آید.
پس از کشت گیاه در بستر آکواریوم میتوان نسبت به رهاسازی ماهیها اقدام نمود. در حقیقت با انجام کارهای گفته شده، هم کلر محلول در آب در اثر هوا دهی رفع شده و هم دمای آب به حد مطلوب (۲۷ درجه سانتیگراد) رسیده است.
نکته قابل توجه این است که قبل از رها کردن ماهیها در آکواریوم میبایست حبابهای به وجود آمده روی شیشهها را با تور دستی از بین برد، چرا که این کار از ایجاد عارضه حباب گازی در ماهیها (به خصوص ماهیهای کوچکتر) بر اثر خوردن حبابهای ایجاد شده روی شیشهها جلوگیری خواهد کرد.
انتخاب ماهی برای نگهداری در آکواریوم
اکثر کسانی که نگهداری از ماهی ها را آغاز می کنند تمایل دارند از گونه های مختلف، نمونه هایی را در یک مخزن اجتماعی نگهداری کنند، ولی برای انتخاب نمونه های مناسب باید به نکات مهمی توجه داشت.
ترکیب گونه های موجود در مخزن باید از لحاظ نیازهایشان به شرایط مختلف فیزیکی و شیمیایی یکسان باشد. به عنوان مثال:
هیچگاه گونه های سردآبی را نباید همراه با گونه های گرم آبی نگهداری نمود.
هرگز ماهی هایی که نیاز به محیط اسیدی دارند را نباید با ماهی هایی که در محیط قلیایی زندگی می کنند نگهداری نمود.
بهترین کار ممکن، قراردادن ماهیان با شرایط زیستی یکسان و یا خیلی نزدیک به هم از نظر دما، میزان اسیدیته محیط، درجه سختی آب، شدت تابش نور و ویژگیهای رفتاری (آرام یا مهاجم و درنده) با یکدیگر میباشد.
در ضمن باید دقت نمود که گونه های هم جنس، که تحمل یکدیگر را ندارند و به شدت می توانند با هم بجنگند در یک آکواریوم قرار نگیرند.
ماهیهای خیلی بزرگ (هرچندآرام و صلح جو باشند) را نباید با ماهی های خیلی کوچک نگهداری نمود.
بعضی ماهی ها در صورت نگهداری تنها، رشد چندان خوبی ندارند و نیاز به زندگی اجتماعی دارند. برخی نیاز به شرایط ویژهتری دارند و بایستی به تنهایی نگهداری شوند.
بهتر است ماهی هایی که در سطوح مختلف زندگی می کنند را برای نگهداری در یک آکواریوم انتخاب نمود تا همه آن ها برای استفاده از یک مکان واحد با همدیگر رقابت نکنند! همچنین ترکیبی از ماهیان گیاه خوار با ماهیهای گوشتخوار و مهاجم، استرسزا است و به هیچ وجه نباید آن ها را با همدیگر نگهداری نمود.
یکی از مهم ترین مسائلی که بسیاری از افراد به آن توجه ندارند، تراکم یا تعداد ماهی در واحد حجم می باشد. در صورت بالا بودن میزان تراکم، انتظار وقوع انواع بیماری های پوستی یا عفونی را باید داشت. با عدم رعایت تراکم مناسب، افزایش فضولات و پس ماندهای غذایی که با تجزیه شدن باعث مصرف اکسیژن محیط و افزایش اسیدیته آب می گردد، رفته رفته بهداشت و سلامت آب به مخاطره میافتد که خود زمینهساز ابتلا به انواع بیماری ها خواهند بود.
همواره باید به یاد داشت که تعداد مصرف کنندگان اکسیژن با میزان تولید آن همخوانی داشته باشد.
مصرف کنندگان اکسیژن شامل ماهی ها، سایر آبزیان موجود در آکواریوم، تجزیه فضولات و پس ماندههای غذایی و گیاهان (در ساعات تاریکی شب) هستند. با افزایش تراکم، میزان مصرف اکسیژن بالاتر رفته و در نتیجه در محیطی همچون آکواریوم که ظرفیت محدودی برای اکسیژن دارد، شاهد کمبود اکسیژن برای ماهی ها خواهیم بود. این در حالی است که به علت افزایش فضولات و پس ماندههای غذایی، تجزیه آن ها نیز اکسیژن بیشتری را طلب می کند و ماهیها با کمبود دو چندان اکسیژن مواجه خواهند شد، بنابراین توصیه می شود که پس ماندههای غذایی و فضولات خیلی زود از مخزن خارج شوند.
انوع گونه های ماهی زینتی
ماهیان زینتی انواع مختلفی دارند. چند نمونه از زیباترین و متداولترین این ماهیان آکواریومی زیبا را به همراه مشخصات و اطلاعات کافی در مورد آنها در زیر آوردهایم. این ماهیان به قدری زیبا هستند که چشم هر بینندهای را به خود مسحور میکنند.
ماهی مولی
حداکثر طول: ۱۰ سانتیمتر
ناحیه شنا: تمام سطوح آب
محل زیست در آکواریوم: میان تخته سنگها و گیاهان
نور مناسب: روشن بدون تابش مستقیم نور آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۲۶ درجه سانتیگراد
سختی آب: ۳۳۴ میلیگرم در لیتر
اسیدیته: ۷.۵
شیوه نگهداری: گروه ۲
رفتار و نوع تولید مثل: زندهزا
سایر خصوصیات: این ماهی رنگهای مختلفی دارد. مولی ماهی زیبا، صلح جو و کمتوقع بوده و آکواریومهای روشن با تراکم گیاهان آبزی را دوست دارد. از دیگر ویژگیهای این ماهی وجود آلت تناسلی در ماهیان نر و همچنین کوچکتر بودن جثه نر است.
ماهی فایتر (جنگجو)
حداکثر طول: ۶ سانتی متر
ناحیه شنا: تمام سطوح آب
محل زیست در آکواریوم: لابلای گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن بدون تابش مستقیم نور آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۲۶ درجه سانتیگراد
سختی آب: ۱۳۳.۶ میلی گرم در لیتر
اسیدیته: ۷
شیوه نگهداری: گروه ۲
رفتار و نوع تولیدمثل: تخمگذار
سایر خصوصیات: ماهی فایتر به رنگهای مختلفی نظیر سرخ، آبی، سبز و … دیده میشود، تولید مثل این ماهی به طریق تخمریزی بوده که این کار را در لانهای از حبابهای هوا انجام میدهد.
تفاوت نوع نر و ماده این ماهی را میتوان از روی ظاهر آنها تشخیص داد؛ نوع ماده رنگهای کمتری داشته و همچنین بالههای پرده دار آنها بلند نیست.
نکته دیگر اینکه در یک آکواریوم وجود یک ماهی نر در کنار چندین ماهی کافی میباشد.
گلد فیش (ماهی طلایی)
گلد فیش در انواع مختلف وجود دارند، که از آن جمله میتوان دم چادری، مرواریدی، کله شیری، کلاه قرمز، کالیگو، بلک مور را نام برد.
حداکثر طول: ۱۰ سانتیمتر
ناحیه شنا: تمام سطوح آب
محل زیست در آکواریوم: میان سنگها، گیاهان و موا شناور
نور مناسب: روشن بدون تابش مستقیم نور آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان
تغذیه: غذای خشک، کرم زنده، دافنی و ….
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۱۹ درجه سانتیگراد
سختی آب: ۲۰۰ میلی گرم در لیتر
اسیدیته: ۷.۶
شیوه نگهداری: گروه ۱
رفتار و نوع تولید مثل: گلد فیش جزو ماهیان تخمگذار بوده و در شرایط مصنوعی تکثیر میشود. همچنین گلد فیش از ماهیان مقاوم برای نگهداری به حساب میآید.
انجل (فرشته ماهی)
حداکثر طول: ۱۵ سانتیمتر
ناحیه شنا: قسمتهای میانی آب
محل زیست در آکواریوم: بین تخته سنگها، گیاهان و جلبکها
نور مناسب: روشن بدون تابش مستقیم نور آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک و زنده
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۲۶ درجه سانتیگراد
سختی آب: ۱۳۳.۶ میلیگرم در لیتر
اسیدیته: ۷
شیوه نگهداری: گروه ۲
رفتار و نوع تولید مثل: تخمگذار
سایر خصوصیات: این ماهی با رنگهای مختلف دیده میشود که نوع بالغ آن از زیباترین ماهیان آکواریومی میباشد. انجل ماهی صلح جویی بوده و تقریبا نیاز خاصی ندارد ولی در عین حال نسبت به آب آلوده و دارای نیترات حساس است.
تفاوت نر و مادهی این ماهی بسیار کم میباشد. اما میتوان نوع ماده را از متورم بودن مخرج، و بعد از تخمریزی تشخیص داد.
ماهی دیسکاس
حداکثر طول: ۱۵ سانتیمتر
ناحیه شنا: سطوح پایین آب
محل زیست در آکواریوم: لابلای تخته سنگها و گیاهان
نور مناسب: محیطهای کم نور وتاریک
همزیستی: باید در کنار سایر هم گونههای خود نگهداری شود.
تغذیه: غذای خشک، کرم خشک
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۲۹ تا ۳۵ درجه سانتیگراد
سختی آب: ۸۳.۵ – ۵۰.۱ میلیگرم در لیتر
اسیدیته: ۵.۵ تا۶.۵
شیوه نگهداری: گروه ۴
رفتار و نوع تولید مثل: این ماهی تخمگذار بوده و معمولا هر ۱۵ روز یک بار بر روی سطوح شیبدار تخمریزی میکند.
سایر خصوصیات: این ماهی بسیار حساس و زود رنج بوده و بهتر است با همنوعان خود درون یک تانک قرار بگیرد.
ماهی اسکار
حداکثر طول: ۴۵ سانتیمتر
ناحیه شنا: تمام قسمتهای آب
محل زیست در آکواریوم: بین تخته سنگها وگیاهان آبزی
نور مناسب: روشن بدون تابش مستقیم نور آفتاب
همزیستی: سازگار با هم نوعان خود و ماهیان نسبتا بزرگ
تغذیه: غذای زنده و گوشتی منجمد و خشک شده
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی: دمای ۲۵ سانتیگراد
سختی آب: ۲۵۰.۵ – ۱۶۷ میلی گرم در لیتر
اسیدیته: ۷.۵
شیوه نگهداری: گروه ۲
رفتار و نوع تولیدمثل: تخمگذار
سایر خصوصیات: اسکار ماهی بسیار کنجکاوی بوده و تا حدودی دستآموز است و غذا را از دست صاحبش دریافت کرده و همانند سگها میتوان آنها را با دست نوازش کرد.
اسکارها به لحاظ جثه جزو بزرگترین ماهیان آکواریومی آب شیرین به حساب میآیند.
27 دیدگاه
متین
سلام عالی بود مرسی
مجله دنیای حیوانات
ممنون از وقتی که برای خواندن مقاله گذاشتید
محمد رضا دارویی
باسلام.ممنون از اطلاعاتی خوبی که در این صفحه گذاشته شده چون من تازه میخوام شروع به نگه داری از ماهی کنم و اطلاعاتی نداشتم.این مطلب کمکم کرد.تشکر بسیار.
مجله دنیای حیوانات
سلام آقای دارویی
ممنون از وقتی که برای خوندن مطلب قرار دادید…خوشحالیم که به شما کمک کرده
نور
سلام چرا ماهی یک جا جمع میشود
...
سلام من یک زبرا ماهی و آنجل و لجن خوار و گوپی و ماهی مولی سفید و گلوفیش و یک حلزون دارم و میخواستم بارب چری هم بخرم بارب چری با بقیه ماهی ما سازگاری داره؟
s@hel
واقعا کمکم کرد… ممنون
Amir
واقعا عالی خیلی ممنون
محمد امین
بسیار ممنون
purya
خوب ولی یکم مطالب رو بیشتر باشه خوبه
Arash
خیلی ممنون از زحماتتون خیلی به من کمک کرد این اطلاعات
رضائی
بسیار مفید بود
امیر
با سلام و تشکر از سایت و مطالب خوبتون بیزحمت خصوصیات تمام ماهیان اب شیرین رو بگذارید تاما برای خرید ماهی اطلاعات کافی داشته باشیم باتشکر
سپل
با سلام در صورت امکان فایل ورد برای دانلود مقاله هم بذارید تشکر
رضا
با سلام
ماهی گوپی و نئون از نظر سهولت نگهداری در چه دسته ای قرار می گیرند ؟؟؟
امین
خیلی عالی و جامع بود ممنون
مظفر
عالی. با تشکر از این مطلب بسیار کامل.عکس هایی که گذاشتید خیلی کمک کننده است برای افراد مبتدی چون من.
رضا خسروجردی
سلام،
من اکواریوم شرکتی شیشه خم با ابعاد ۸۰×۵۰×۶۰دارم،تجربه دارم تو اکواریوم داری ولی برای اولین بار با بیماری قارچ زدگی روبرو شدم،خیلی تلفات دادم تا متوجه بیماری شدم،داخل اکواریوم گوپی و مولی داشتم ک الان تقریبا فقط مولی هام موندن،اب رو تا نصف سیفون کردم،چند روز متلین بلو استفاده کردم و بعد از ۲۴ ساعت باز سیفون کردم اب تازه ریختم و مجدد متلین بلو ریختم،اخرشم اب رو عوض کردم،دکور رو سه روز تو اب نمک گذاشتم،سنگ هارو جوشوندم،فکر میکنم منبع بیماری هم که چند تیکه فوم تو تاج اکواریوم بود رو از بین بردم،ماهی ها هم تو این مدت تو ابی ک متلین بلو داشته قرنطینه بودن،خواهش میکنم راهنماییم کن که چیکار کنم تا دیگه اکواریوم دچار این بیماری نشه،این شماره تلفن منه۰۹۱۲۰۷۷۶۶۷۶اگه بهم پیام بدی زنگ میزنم تا بتونیمصحبت کنیم باهم،اینم ایمیلrezaaria744@gmail.com
خواهش میکنم جوابمو بده نیاز ب کمک دارم
نیما
سلام
خیلی خوب بود
کیان
با سلام ممنون بابت مطالب خوب شما تشکر
علی
عالی بود توضیحاتتون ممنونم
حمید
واقعا عالی کارتون قابل تحسینه که با حوصله ای مطالب رو طبقه بندی کرده اید
شهاب
سلام خیلى خوب بودولى ماهى هاى که من استفاده میکنم تو این پیج پیدا نکردم میشه کمک کنید و بهم بگین از کجا میتونم بیشتر اطلاع جمع کنم
الان یک هفته است که اکواریوم دارم ولى روى پوست بند شارک فیش و دلار یه سرى حباب سفید رنگ نمیدونم چیه اکسیژن اب کم کردم ولى نمیدونم چه کارى باید انجامبدم
یگانه
🙂
فشن
ممنون عالی بود
حامد
مطلب در کل خوب بود ولی بنظرتون آنجل رو با همه ماهیا میشه نگهداری کرد مثلا با سیکیلید ها یاحتی مولی
بنظرم یکم رو این موارد بیشتر دقت کنید تا حیوون زبون بسته ازبین نره
ممنون
مثبت اندیش
سلام دوستان
آیا انواع گونه های مختلف گوپی باهم همزیستی دارن؟