گوش در سگها و گربهها از چهار قسمت لاله گوش، مجرای گوش خارجی یا مجرای شنوایی، گوش میانی و گوش داخلی تشکیل شده است. شکل لاله گوش در نژادهای مختلف سگها متفاوت است ولی در گربهها به طور معمول به یک شکل و عمودی است. طراحی غضروف لاله گوش به شکلی است که میتواند امواج صوتی را متمرکز و به پرده صماخ منتقل نماید.
مجرای گوش خارجی در سگها حدود ۵ تا ۱۰ سانتیمتر طول و ۴ تا ۵ میلیمتر عرض داشته و L شکل است. این مجرا حاوی یک بخش عمودی و یک بخش افقی است. طول بخش عمودی امکان دارد به حدود ۵/۲ سانتیمتر برسد که به طرف پایین و کمی به سمت جلو انحنا مییابد. بخش افقی مجرای شنوایی کوتاهتر از بخش عمودی آن بوده و به طرف داخل امتداد دارد به همین علت دامپزشک هنگام معاینه کمی گوش را به سمت خارج و در جهت مجرای عمودی میکشد تا مجرای شنوایی به صورت مستقیم درآمده و قابل دیدن شود.
مجرای شنوایی حاوی غدد تولید کننده چربی (غدد سباسه) و غدد تولید کننده مواد مومی شکل (غدد سرومن) و فولیکولهای مو میباشد. ترشحات غدد سباسه و غدد سرومن با هم مخلوط شده و موم گوش را تشکیل میدهند که وظیفه حفاظت مجرای گوش خارجی با ثابت نمودن اجسام خارجی و مرطوب و منعطف نمودن پرده صماخ را بر عهده دارد. گوش میانی محفظهای است که وظیفه آن انتقال امواج صوتی از طریق استخوانچههای خود به گوش داخلی است و گوش داخلی هم کار دریافت امواج شنوایی و حفظ تعادل را به عهده دارد.
بیماریهای گوش از مشکلات رایج سگها و گربهها به شمار میرود. حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد سگها و ۶ تا ۷ درصد گربهها به انواع مختلف بیماریهای گوش مبتلا هستند. از آن جایی که گوش خارجی توسط پوست پوشیده شده است هر مشکلی که پوست آن قسمت را دچار آسیب کند میتواند سبب بروز مشکلاتی در گوش نیز گردد.
وجود ترشح در گوش سگ و گربه نشانه چیست؟
گاهی اوقات به دلیل عدم توجه کافی به نظافت در سگها و گربهها دچار ترشحاتی در ناحیه گوششان میشوند. این ترشحات گاهی منجر به بیماریهایی در این حیوانات خانگی میشود لذا در اینگونه موارد اکیدا توصیه میکنیم به دامپزشک مراجعه نمایید.
۴ ویژگی گوش سالم در سگ و گربه
- مجرای آن تا آنجا که قابل دیدن باشد، تمیز است.
- بدون بو است.
- به رنگ صورتی کم رنگ و دارای مقدار کمی واکس یا سرومن میباشد.
- دارای مقدار کمی مو میباشد.
آیا گوش سگها و گربهها را باید تمیز کرد؟
وجود چرک و کثیفی در سگ و گربه شما را ملزم به پاک کردن آن میکند چرا که در دراز مدت این موارد به بیماری منجر خواهد. اگر در سگ خود علائم کثیفی وجود داشته باشد باید آن را تمیز کنید. مواردی که در زیر عنوان شده از نشانههای کثیفی و چرک در گوش سگها و گربههاست. بی توجهی به برخی موارد عادی و اولیه باعث بیماریهایی خواهد شد که با همین تمیز کردن ساده میتوانستید از آن جلوگیری کنید. توجه گنید که وجود چرک در گوش احتمال بیماری را نشان خواهد داد و باید به دامپزشک مراجعه کنید. [لیست کلینیکهای دامپزشکی]
نشانههای گوش بیمار در سگ و گربه
- بد بو است.
- حیوان به طور مداوم با دستهای خود آنها را میخاراند و یا سر خود را به زمین میمالد.
- هنگام لمس گوشها حیوان احساس درد میکند و سر خود را تکان داده و یا به یک طرف کج نگه میدارد.
- ترشحات تیره رنگ (مشکی یا قهوهای) به وفور مشاهده میشود.
- لاله گوش در داخل و مدخل کانال شنوایی خارجی، ملتهب (قرمز رنگ) و پوسته پوسته شده است.
- حیوان دچار تغییر رفتار شده و بسیار حساس و گوشه گیر میشود.
- گاهی خون ریزی از گوشها هم اتفاق میافتد.
۸ عامل بیماریهای گوش در سگ و گربه
۱. تفاوتهای آناتومیکی
تفاوتهای آناتومیکی بین نژادهای مختلف به خصوص در سگها در میزان ابتلای آنها به بیماریهای گوش نقش به سزایی دارند. نژادهایی مثل شارپی، بول داگ و پاگ به دلیل وجود چینهای پوستی بیشتر در گوش، رطوبت، واکس زیاد و ذرات خارجی بیشتر به دام افتاده، زمینه را برای ایجاد مشکلات و بیماریهای گوش مساعدتر میکنند.
نژادهایی مثل کوکر اسپانیل، اسپرینگرز و رتریورها به دلیل وجود غدد ترشح کننده سرومن بیش از سایر نژادها، میزان ترشح سرومن بیشتر بوده و شرایط بهتری را برای رشد مخمرها فراهم میکنند.
تنگ بودن کانال گوش میتواند سبب اختلال در عمل تهویه و در نتیجه به تعویق افتادن خشک شدن طبیعی گوش گردد. حیواناتی که گوش های افتاده و پر از مو دارند نیز به دلیل تهویه کمتر گوشها بیشتر به بیماریهای گوش مبتلا میشوند.
۲. حساسیتها
حیوانات دارای حساسیت غذایی که به مواد غذایی خاصی به دلیل درگیری پوست در قسمتهای مختلف مثل گوش ها آلرژی دارند معمولاً مشکلات گوش را هم نشان میدهند و به طور معمول مشکلات گوش جزء اولین علائم بروز کننده این حساسیت است که برای درمان آن ها دامپزشک ابتدا عامل ایجاد کننده حساسیت را تشخیص داده و سپس نسبت به رفع آن اقدام خواهد کرد.
۳. انگلها
جربهای گوش یکی از شایعترین عوامل ایجاد کننده مشکلات گوشها به خصوص در گربهها میباشند. در اثر ابتلاء به این انگل، حیوان آنقدر گوشهای خود را میخاراند تا گوشها زخمی میشوند. برای درمان دامپزشک از داروهای ضد انگل مؤثر بر روی این انگل استفاده میکند.
۴. عفونت گوشها
تعداد زیادی از باکتریها و مخمرها هستند که باعث بروز بیماریهای گوش میشوند. گوش سالم دارای سد دفاعی قوی در برابر این باکتریها و مخمرها میباشد ولی اگر شرایط محیط گوش در اثر عواملی مثل آلرژیها، مشکلات هورمونی، و رطوبت بیش از اندازه تغییر کند باکتریها و مخمرها به طور تساعدی زیاد شده و این سد دفاعی را شکسته و سبب عفونی شدن آن میشوند در این مواقع دامپزشک برای درمان از آنتی بیوتیکهای موضعی و عمومی و در صورت لزوم نیز از داروهای ضد قارچ استفاده میکند.
۵. اجسام خارجی
دانه گیاهان، علفهای ریز و خشک اگر به کانال گوش خارجی راه یابند یکی از عواملی هستند که سبب بروز حساسیت و خارش شدید گوشها میشوند و قبل از این که صاحب حیوان متوجه آن شوند باعث ایجاد زخم و عفونت میشوند بنابراین بهتر است پس از هر بار که حیوانتان را به پیاده روی میبرید گوشهایش را بررسی کنید. برای درمان این مشکل، دامپزشک پس از معاینه کامل گوش نسبت به خارج کردن اجسام خارجی اقدام کرده و پس از شستشوی کامل گوش، در صورت نیاز از آنتی بیوتیکها نیز استفاده خواهد کرد.
۶. زخمها
همانطور که در بالا اشاره شد زیاد خاراندن گوشها توسط خود حیوان سبب ایجاد زخم در گوشها و خون ریزی میشود. در این زمان شستشوی گوشها و استفاده از داروهای مناسب به بهبود زخم ها کمک خواهد کرد.
۷. هورمونها
کمبود و یا افزایش بعضی از هورمونها می تواند سبب ایجاد مشکلات گوش شود. هورمونهای تیروئید، گلوکوکورتیکوئیدها که توسط غده فوق کلیه ساخته میشوند و هم چنین هورمونهای جنسی در سلامت گوشها موثرند. در این زمان بهتر است پس از انجام آزمایشات سرولوژی و اندازهگیری این هورمونها نسبت به درمان آن اقدام نمود.
۸. عوامل دیگر
بالا بودن سن، ضربه و صداهای بسیار بلند هم ممکن است مسبب از دست رفتن شنوایی در سگها و گربهها باشد.
چگونه گوش سگ و گربهام را تمیز کنیم؟
استفاده منظم از محلولهای تمیز کننده گوش هر ماه یک بار میتواند به سالم ماندن گوشهای حیوانتان کمک کند. برای این کار بهتر است ابتدا محلول را به داخل گوشها ریخته و به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه قاعده گوش را ماساژ دهید سپس قسمت داخلی لاله گوش را با استفاده از یک گوش پاک کن آغشته به محلول، تمیز کرده و بعد از آن قسمتهای ابتدایی کانال گوش خارجی را تا آنجا که دیده میشود، تمیز کنید. این کار را چند بار تکرار کنید.
گوش پاک کن را نباید بیش از اندازه به داخل مجرای گوش فرو برد چون به قسمتهای داخلی و حساس گوش آسیب میرساند.
هنگام حمام دادن حیوان درون گوشها را با پنبه آغشته به روغن بپوشانید تا احتمال ورود آب به داخل گوشها را کاهش دهد. وجود رطوبت زیاد و قطرات آب بعد از استحمام میتواند سرعت رشد باکتریها را افزایش داده و سبب عفونت گوشها شود.
هنگام تمیز کردن گوشهای حیوان باید دقت داشت که این کار با حرکات آرام صورت گیرد تا به گوش آسیب نرسد.
درون کانال گوش خارجی موهایی جهت جلوگیری از ورود ذرات خارجی به داخل گوش و به دام انداختن آنها به کمک موم گوش رشد میکند، این موها نباید بیش از اندازه زیاد شوند. بهتر است هر ۳ ماه یک بار دامپزشک گوشهای حیوانتان را معاینه کرده و در صورت لزوم اضافه موهای آن را خارج کند. تجمع زیاد این موها مانع از تهویه مناسب گوشها میشود.
دامپزشک هنگام معاینه جهت دیدن کانال گوش از وسیلهای به نام اتوسکوپ استفاده میکند تا در صورت وجود هر مورد غیر طبیعی نسبت به رفع و درمان آن اقدام نماید.
تمیز کردن گوش حیوانات خانگی . بیماریهای گوش سگ . بیماریهای گوش گربه
یک دیدگاه
شیرازی
سلام.
اطلاعات مفید و کاملی بود متشکرم