گفته میشود حس بویایی سگ هزاران بار قویتر از حس بویایی انسان است. در حقیقت یک سگ در بینیاش بیش از ۲۲۰ میلیون گیرنده بویایی دارد، در حالی که انسان تنها ۵ میلیون گیرنده بویایی دارد. سلولهای گیرنده بویایی در بینی سگ در تمامی لایه های اپیتلیوم بویایی روی لابیرنتهای استخوان پرویزنی نفوذ میکند.
بخش بویایی مخاط بینی سگ از اعصاب بویایی غنی است که در نهایت به بخش فوق تکامل یافته لوب بویایی در مغز وی متصل میشود. سگ دارای یک حجره اضافی در بالای سقف دهان و پشت ثنایا به نام ارگان ومرونازال است که توسط بافت پوششی بویایی پوشیده شده است.
گیرندههای بویایی در حفره بینی مجزا از گیرندههای ارگان ومرونازال است. هر پایانه دندریت در اپی تلیوم بویایی دارای یک برجستگی با تعداد زیادی مژههای نازک است که توسط موکوس پوشیده شده است، اما گیرندههای نورونها در ارگان ومرونازال فاقد مژه و دارای میکروویلیهایی در سطح سلولی میباشند.
بینی سگ به طور نرمال خنک و مرطوب است؛ رطوبت آن توسط غدد موکوسی در حفره بینی تامین میشود که باعث حل ملکولهای موجود در هوا میشود. سگها برای به حداکثر رساندن تشخیص بو از خرناس کردن استفاده میکنند. خرناس «یک سری از دم و بازدم سریع و کوتاه» است که تنفس معمولی را مختل میکند.
نویسنده: دکتر آمینه عارفی (متخصص بافتشناسی مقایسهای دامپزشکی)