سگها مانند انسانها از افسردگی رنج میبرند. این افسردگی معمولا به عنوان نتیجه یک تغییر معمولی اتفاق میافتد. مانند از دست دادن همراه و همدمشان، تغییر دادن محل زندگی یا اضافه شدن یک چیز جدید به لوازم خانه. این موضوع خود در حین تغییرات رفتاری مثل از دست دادن انرژی، راه رفتن و نداشتن اشتها و نیز حین تغییرات در زبان بدن مانند خم شدن دم و گوش ظاهر میشود. این مهم است که صاحبان سگها علامتهای افسردگی سگ را بفهمند، به طوری که آنها بتوانند مراحل لازم برای بهبود سلامت روان سگشان انجام دهند.
قسمت اول: شناختن تغییرات در رفتار
١. درباره اینکه سگ شما منزوی و گوشهگیر شده است یا نه، فکرکنید!
بیشتر سگهای سالم و شاد موجوداتی بسیار اجتماعی هستند. وقتی که به خانه میآیید اگر سگتان هیجان زده به شما خوش آمد نمیگوید، کمتر دم تکان میدهد، کمتر انرژی و حرکت دارد یا علاقه خود را در فعالیتهایی که از آنها لذت میبرد، از دست داده است، ممکن است افسرده شده باشد. یک سگ افسرده به جای اینکه برای خوش آمد به مهمانان به سمت در بدود، ممکن است گوشهای را پیدا کند تا حلقه بزند و به خواب برود.
به ویژه اگر سگتان خود را از شما مخفی میکند، نگران باشید. سگهایی که مخفی میشوند، معمولا آزرده، مریض یا افسردهاند. از طرف دیگر، گاهی سگهای افسرده، هرجا که صاحبانشان میروند، آنها را دنبال میکنند. با این حال برخی نشان میدهند که تمایلی برای برهم کنش داشتن ندارند.
٢. دنبال یک تغییر از فعال بودن به غیر فعال شدن باشید
سگهای شاد، ظاهرا انرژی بی پایان دارند. مثلا به ازای هر مایل مسیری که شما طی میکنید، سگ شما چهار مایل میرود و برمیگردد. او به شما غر میزند که توپ را مرتبا پرتاب کنید و دست شما قبل از اینکه اشتیاق او برای ادامه این کار تمام شود، خسته میشود.
به هر حال زمانی که سگ شما افسرده است، هنگامی که قلاده او را گرفتهاید، دیگر به شما توجه نمیکند و به حرف شما گوش نمیدهد و به جای اینکه مشتاقانه با شتاب به سمت پارک برود، به زحمت و در حالی که سرش به سمت پایین است راه میرود (وقتی که شما مثلا برای گپ و گفتی با دوستانتان، توقف میکنید ممکن است بشیند و یا حتی دراز بکشد). این تغییر از فعال و پرانرژی بودن به غیرفعال و رخوت انگیز بودن ممکن است افسردگی را نشان دهد.
٣. به قدم زدن او توجه کنید
اگر سگ شما بین یک اتاق و اتاق دیگر سرگردان است و نمیتواند یک مکان برای ساکن شدن پیدا کند، ممکن است که افسرده باشد.
۴. به هر تغییری در الگوی خوابیدن سگتان توجه کنید
همه سگها زیاد میخوابند. به خصوص وقتی که صاحبان آنها در کنارشان نیستند. به هر حال اگر سگ شما هنگامی که به کنار او بازگشتید، به خوابیدن ادامه دهد، یا به جای رفتن به سمت در یا پنجره برای چیزهایی که قبلا توجه او را جلب کرده، به نشستن ادامه دهد، باید نگران باشید.
۵. تبصرههایی در رژیم غذایی سگ شما تغییر میکند
بیشتر سگها زمانی که افسردهاند،کمتر غذا میخورند و دچار کاهش وزن میشوند. از طرف دیگر بعضی از سگها ممکن است در این شرایط بیشتر غذا بخورند، مانند بعضی از انسانها. در این قسمت به دو چیز توجه کنید:
- امتناع کردن سگ شما از رفتارهایی که زمانی آنها را دوست داشته است.
- افزایش یا کاهش وزن
۶. در نظر داشته باشید که رفتارهای مخرب یا اتفاقاتی در خانه ممکن است به علت افسردگی باشد
پاره کردن کفشها یا جویدن کتابها، مبلمان و … گاهی نشانه کمبود تحرک است که منجر به افسردگی میشود. سگهای افسرده ممکن است بیشتر مستعد منجر شدن به یک اتفاق در خانه باشند! سعی کنید که عصبانی نشوید و آنها را بیشتر به بیرون ببرید تا اطمینان حاصل پیدا کنید که آنها زمان کافی را برای ادرار کردن در خارج از منزل داشتهاند.
۷. مراقب پرخاشگری سگ خود باشید
اگر هنگامی که شما تلاش میکنید که با سگ خود ارتباط برقرار کنید، شروع به غرش، گاز گرفتن یا به زبان دیگر پرخاشگری کرد، ممکن است یکی از نشانههای افسردگی باشد.
قسمت دوم: با دقت به زبان بدن سگتان توجه کنید.
۱. به چشمان سگتان توجه کنید.
سگها زمانی که درد دارند یا افسرده هستند و یا استرس دارند با چشمانی نیمه باز و کوچک شده نگاه میکنند، در حقیقت بعضی سگها در بهترین لحظاتشان چشمانی غمگین دارند به خاطر این که به صورت ذاتی به جای افسردگی پلکهایی افتاده دارند بنابراین تمرینهای کوچک و مشترکی را برای فهم این که در این زمان چشمان ناراحتشان را به عنوان یک نشانه افسردگی در نظر بگیریم یا نه انجام میدهیم.
۲. مشاهده کنید که سگتان گوشهایش افتاده است یا پشت گوشهایش را میکشد.
سگهای افسرده تمایل کمی برای نشان دادن توجه به محیط پیرامونشون توسط حرکت گوششان دارند. برای مثال سگ شما نسیت به شنیدن صداهایی که به صورت طبیعی از آنها لذت میبرد بی تمایل میشود مانند زمانی که شما اسمش را صدا میکنید یا کشیدن قلاده و زنجیرش باعث راه رفتنش میشود.
۳. به لیس زدن پنجههایشان نگاه کنید.
لیس زدن و جویدن پنجههایشان یک مکانیزم برای نشان دادن خوشنودی و آرامش سگها است اما میتواند یک نشانه برای افسردگی نیز باشد.
۴. اگر سگتان سرش را پایین انداخته است به آن توجه کنید.
سگهای افسرده تمایل دارند زمانیکه ایستاده یا نشستهاند سرشان را پایین بیندازند و زمانی که دراز کشیده است ترجیح میدهد برای استراحت چانه اش را زمین بگذارد و به ندرت در پاسخ به فعالیتهای اطرافشان سرشان را بلند میکنند.
۵. زیرنظر بگیرید سگتان چگونه دمش را نگه میدارد.
وقتی سگی افسرده است دمش را پایین یا بین پاهایش نگه میدارد و دیگر مشتاقانه و به سادگی دمشان را تکان نمیدهند و وقتی سگتان را تحریک میکنید که دمش را تکان دهد حرکت دمش آرام و نیمهجان است.
۶. از تمام حالتهای سگتان با خبر باشید
سگهای افسرده تمایل دارند که در کنار مسیر با سرها و دمهایی افتاده بیحرکت بمانند و به زحمت به اعمال تحریک آمیز واکنش نشان میدهند. سگ شما ممکن است تحت تاثیر حالت کسل و بی حالی شما قرار بگیرد و نسبت به این که چه اتفاقی در اطرافش میافتد بیعلاقه خواهد شد.
۷. حواستان به ریزش زیاد موها باشد
وقتی سگها استرس دارند خیلی شدید دچار ریزش مو میشوند. اگر سگ خود را نوازش کردید و دستتان پوشیده از مو از بدن آن خارج شد یا اگر تصادفا مجبور بودید بیشتر از گذشته خانه را جارو کنید سگ شما شاید افسرده باشد.
قسمت سوم: دانستن کارهای لازم در مرحله بعد
۱. از بیمار نبودن سگتان اطمینان حاصل کنید
اگر رفتار سگ شما یک رفتار غیر معمول باشد بهترین کار این است که آن را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید، یک تغییر در علائم بیماری بین افسردگی و بیماری وجود دارد. گفتن تفاوت این دو در اکثر مواقع راحت نیست به خاطر این که سگها در بیماری و افسردگی به نخوردن غذا و انجام ندادن کارها متمایلاند.
۲. بدانید چه چیزهایی ممکن است سگ شما را افسرده کند
یک سگ سالم بعید است که بی دلیل افسرده شود بنابراین این کمک میکند که اگر یک اتفاق جدید ضربهای به سلامت روح و روان سگتان بزند شما متوجه شوید. سگها به صورت روزانه پشتکار و تلاش زیادی دارند. بنابراین بیشتر عوامل متداول افسردگی سگها تغییر اتفاقات روزمره و روزانه آنها است. تغییر در روال زندگی آنها که یکی از عوامل افسردگی نیز هست میتواند یکی از موارد زیر به حساب بیاید.
استرس- در افکار یک سگ استرس شامل هرچیزی است که آنها را از توجهی که از آن برخوردار بودند دور کند. این موارد برای یک سگ میتوانند استرس زا باشند: صاحبی که خانه نشین بوده است اما حالا برای انجام کار از خانه خارج میشود. نوزاد یا توله سگی جدید به خانواده اضافه شود. از دست دادن ناگهانی دوست و همدم که میتواند انسان یا سگی دیگر باشد. تغییر خانه، بدرفتاری و مجبور شدن به انجام کاری. کارساخت و نوسازی در خانه.
۳. زمان بیشتری را با سگتان بگذرانید
بیشتر برای پیاده روی بروید. با سگتان بازی کنید مانند بازی پرتاب توپ که برود و برایتان بیاورد یا بازی کشیدن اجسامی مانند طناب. ورزشهای سگها را امتحان کنید مانند چابکی و چالاکی. سگتان را تربیت کنید تا کارهای جالب و سرگرم کننده انجام دهد عازم پارک سگها شوید زمانی که تلوزیون نگاه میکنید، به جای نشستن روی صندلی روی زمین بنشینید که با سگتان هم سطح شوید مطمئن شوید هرچیزی که تصمیم به انجام دادنش میگیرید. برای شما و سگتان خوشایند و مفرح باشد گذراندن لحظات لذت بخش با شما بهترین راه برای غلبه ی سگتان بر افسردگی است.
۴. سگ خود را بیشتر اجتماعی کنید
اگر سگ شما اخیرا رفیق و دوست خود را از دست داده است، در نظر داشته باشید که یک دوست جدید برای او جایگزین کنید. اگر سگ شما مدتی طولانی در خانه تنهاست، او را بعضی روزهای هفته به یک مرکز نگهداری سگها ببرید یا کسی را که برای قدم زدن بیرون ببردش پیدا کنید. همچنین برای گردش در پارک برنامه ریزی کنید تا سگ شما بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند و معاشرت داشته باشد.
۵. سگ خود را برای رفتارهای مثبت تشویق کنید
اشتباه بسیاری از صاحبان سگها این است که زمانی که سگ آنها غیرطبیعی رفتار میکند، غوغا و سر و صداى بی مورد راه میاندازند.
برای مثال اگر زمانی که سگ شما چیزی نمیخورد سر او داد بزنید، شما اشتباها این پیام را به او دادهاید که او کار هوشمندانهای انجام داده است زمانی که چیزی نمیخورد. راه خیلی بهتر برای به دست گرفتن این شرایط این است که ظرف غذا را روی زمین گذاشته و به او تا زمانی که تصمیم به خوردن غذا نگرفته، بی توجهی کنید، سپس وقتی شروع به خوردن اولین لقمه کرد، به تعریف و تمجید او بپردازید. این کار رفتارهای مثبت را به نسبت رفتارهای منفی تقویت و کمک میکند که سگ شما از افسردگی رهایی یابد.
۶. با ادامه دادن یک برنامه طبیعی، سگ شما بیشتر احساس امنیت میکند
سعی کنید که یک سگ افسرده را در یک برنامه معمول و همیشگی نگه دارید. زیرا این موضوع به آنها کمک میکند که احساس امنیت کنند و به آنها این قوت قلب را میدهد که همه چیز خوب و رو به راه است.
٧. اگر افسردگی سگ شما ادامه پیدا کرد، به یک دامپزشک رفتار شناس مراجعه کنید
امکان دارد که در بدن سگ شما ناهماهنگی شیمیایی وجود داشته باشد و نیاز به مصرف دارو مانند Prozac داشته باشد که با یک برنامه اصلاح رفتاری میتوان بر این افسردگی غلبه کرد.
نویسنده: منیر محمدعلیزاده و علیرضا حاجی میرزایی