تیبتان اسپانیل، سگی کوچک، پردل و جرات و باهوش است که قدمتش به ۲۵۰۰ سال قبل در کوه های هیمالیا در تبت باز می گردد. اجداد تیبتان اسپانیل با برخی از نژادها مانند پیکینیز، شیتزو و پاگ یکی است و حتی گفته می شود که این نوع سگ منشاء شکل گیری نژادهای ذکر شده است. این نوع سگ اسپانیل واقعی نیست و تاحدی متفاوت است. دلیل این نامگذاری شاید شباهت آن به نوع کوچکی از سگ های نژاد اسپانیل مانند کاوالیر کینگ چارلز اسپانیل باشد.
تاریخچه تیبتان اسپانیل
در معبدهای تبت سگ های کوچکی وجود داشتند که همیشه به همراه لاماها (استادان بودایی) بودند. به دلیل شباهت آنها به شیرهای چینی نگهبان، به آنها شیرهای کوچک گفته می شد و ارج و قرب زیادی داشتند. این سگ ها به عنوان اجداد تیبتان اسپانیل ها قلمداد می شوند. این شیرهای کوچک به عنوان هدیه به کاخ های چینی و دیگر کشورهای بودایی فرستاده می شدند.
در نتیجه تبادل این شیرهای کوچک با دیگر کشورها تیبتان اسپانیل ها به وجود آمدند که با دیگر سگهای شرقی مانند پیکینیز اجداد مشترکی دارند و دارای قدمتی ۲ هزار ساله هستند. تیبتان اسپانیل در سال ۱۸۹۰ در انگلستان پرورش یافت و سال ها بعد در آمریکا در سال ۱۹۷۱ کلوپ تیبتان اسپانیل ها با ۱۴ عضو تشکیل شد.
خصوصیات ظاهری تیبتان اسپانیل
تیبتان اسپانیل ها نسبت به پیکینیزها موی کم پشت تر و صورت کمی دراز تر دارند و پوست اضافه ای دور چشمشان ندارند. پوزه آنها متوسط است و هیچ گونه چین و چروکی ندارند. دارای سری گرد، نیم دایره و کوچک نسبت به بدنشان هستند و بینی سیاه رنگی دارند. چشمانی متوسط که با فاصله ای که از هم دارند، حالت لوزی گونه ای به چهره شان می دهد. این نژاد پوست اضافه ای دور چشمش ندارد و همین امر باعث تمایز آن از پیکینیزها می شود.
گوشها در دو طرف صورت تا گونه هستند و حالتی V شکل دارند. گردن آنها با موهایی پرپشت پوشیده شده که این ویژگی در نرهای این نژاد بارزتر است. پاهای جلویی تیبتان اسپانیل حالتی خم دارد و به طور کلی پاهایشان کمی خرگوش گونه است. دم های پرپشت و زیبایی دارند که روی کمر آنها حالتی خم دارد. موهای روی بدنش بلندی متوسطی دارد که در قسمت دم، گوش ها و پاهایش حالتی نرم تر و پرگونه پیدا می کند.
این نژاد در رنگ های گوناگونی وجود دارد که می تواند به صورت تک رنگ، سایه دار و حتی چند رنگ باشد؛ رنگ هایی مانند قرمز، طلایی، سفید، کرم، مشکینه آنها حدود ۵۱ سانتی متر و وزنشان در حدود ۴/۶-۱/۸ کیلوگرم است و طول عمر آنها معمو ۱۲ تا ۱۵ سال است.
سبک زندگی سگهای تیبتان اسپانیل
تیبتان اسپانیل ها در آپارتمان به راحتی زندگی می کنند و به هیچ وجه مشکلی با نبودن حیاط ندارند. به تحرک متوسطی احتیاج دارند و باید حداقل روزی یک بار به گردش روزانه برده شوند. به طور مرتب باید موهای شان شانه و برس شده تا از گره خوردن آنها جلوگیری شود.
تیبتان اسپانیل ها در آپارتمان به راحتی زندگی می کنند و به هیچ وجه مشکلی با نبودن حیاط ندارند
ویژگی های شخصیتی تیبتان اسپانیل
سگ تیبتن اسپانیل ها بسیار باهوش، شاد، سرحال و قابل اعتماد هستند و همراهان بسیار خوبی برای خانواده محسوب میشوند. از معدود سگهایی هستند که اخلاقیاتی شبیه گربه دارند و از سرگرمی های مورد علاقه شان نشستن پشت پنجره و نگاه کردن به منظره بیرون است. از مبل، کمد و دیگر وسایل خانه بالا می روند تا ببینند که بیرون چه خبر است. سگ های بامحبتی هستند و از صاحب خود با بالا و پایین پریدن و لیس زدن صورتش استقبال می کنند.
موجوداتی اجتماعی هستند و تنهایی را به سختی تحمل می کنند. علاوه بر این نسبت به احساسات صاحب خود نیز بسیار حساس هستند. با این حال اجتماعی کردن تیتان ها باید از سنین پایین صورت گیرد و در معرض برخورد با آدم های مختلف قرار گیرند؛ در غیر این صورت به دلیل حمایتگر بودن آنها ممکن است در حضور افراد غریبه شروع به پارس کردن کرده و احساس کنند رئیس خانه هستند و باید از همه در مقابل غریبه ها دفاع کنند.
علیرغم این حمایتگر بودن، تیبتان ها تا حدی خلقیات استقلال طلبانه ای دارند و علاقه به جست وجو کردن دارند. همین امر باعث بارز شدن ویژگی جسور بودن آنها میشود. همچنین با دیگر سگها و حیوانات به خوبی کنار می آیند.
بیماری های شایع در سگ تیبتن اسپانیل
این بیماری ژنتیکی است و در این نژاد شایع است و یک نوع نابینایی ارثی است که به دو صورت رخ میدهد: PRA کلی و PRA مرکزی. نوع اول یک بیماری مربوط به عصب بینایی است و بروز آن در تیبتان اسپانیلها زیاد دیده شده است . علائم بالینی آن می توانند بین ۱/۵ سالگی تا ۴سالگی دیده شوند.
این بیماری بدون درد است و سگهای مبتلا به طور کلی نابینا می شوند. در حال حاضر هیچ گونه علاجی برای آن وجود ندارد اما سگهای مبتلا به طور کلی به خوبی با بینایی پیش رونده خود تطابق پیدا می کنند. اولین علامت بالینی آن نابینایی در شب است. سگ در نور کم نمی تواند ببیند. برای حرکت از قسمت روشن به قسمت های تاریک تر دچار مشکل است و به سختی این کار را انجام میدهد. این نابینایی شبانه به تدریج تبدیل به نابینایی در روز می شود.
در انستیتوی سلامت حیوانات تراست (AHT) در انگلستان تحقیقات زیادی راجع به این بیماری در تیبتان اسپانیل ها انجام داده اند. همچنین پرورش دهندگان این نژاد در پی این هستند که این بیماری را از این نژاد حذف کنند.
از دیگر بیماری هایی که در تیبتان اسپانیل ها مانند دیگر نژادها شایع است، آلرژی است که معمولا باعث قرمز شدن چشم یا به وجود آمدن پلک سوم می شود. همچنین تیبتان اسپانیل ها چشم های حساسی دارند و صاحبان آنها باید خیلی مواظب باشند که با دیگر سگ ها دعوا نکنند تا هیچ گونه مشکلی برای چشم هایشان پیش نیاید.
قیمت سگ تیبتان اسپانیل
قیمت تیبتان اسپانیل در صورتی که از پرورش دهنده بخرید، ۱۶۰۰ دلار تا ۴۵۰۰ دلار متغیر است. سرپرستی یا پناه دادن به سگ می تواند به طور قابل توجهی ارزان تر باشد.
نویسنده: صنم بیاناتی