سگ های سرابی که نام نژادشان را از محل سکونتشان گرفته اند، از قدیم در مناطق شمال غربی ایران به ویژه شهرستان ساکن سراب بودند. این سگ ها اگر چه بیشتر در ایران سکونت دارند اما به نقاط دیگر جهان هم منتقل شده اند و به عنوان سگ های «IranianMastiff» و همین طور «Persian Shepherd» شناخته می شوند. «mastiff» به معنی سگ بزرگ با گوش ها و پوزه آویخته است. «Shepherd» هم به سگ گله گفته می شود. سگ های سرابی هم به عنوان سگ گله و هم به عنوان سگ های نگهبان تعلیم داده می شوند. پس از ایران، افغانستان و پاکستان بزرگترین جمعیت از این سگها را در خود جای داده اند.
شباهت ظاهری | کانگال |
گونه های مختلف | مو کوتاه و مو بلند |
مبدا نژاد | ایران |
دسته | نگهبان |
رنگ | زرد یا نارنجی با بخشی سیاه روی صورتشان |
یک سگ سرابی در مواجهه با هر تهدیدی بسیار شجاع و بی باک است و بی پروا به گرگ، گراز، خرس و موجودات بزرگتر از خودش حمله می کند. اگر نگهبان باشد، از چیزی نمی رسد و به راحتی هم نمی شود او را فریب داد. سرابی ها شاید یکی از شجاع ترین نژادهای سگ در جهان باشند.
شاید از دور کمی شبیه به بولداگ به نظر برسد ولی هم از لحاظ رنگ تفاوت دارد و هم در مقایسه با بولداگ عضلاتی، تراشیده و بدون اضافه وزن است. صورتش هم مثل یک بولداگ گوشتی و پف دار نیست و با اینکه سر بزرگی دارد، ولی صورتش استخوانی است.
«پرشین شپرد»ها از لحاظ فیزیکی بسیار مقاوم هستند. بهتر از هر سگی می توانند از کوه و سنگ بالا بروند. به شرایط بد آب و هوایی و گرسنگی و بیماریهای گوناگون هم مقاوم هستند.
سگ های سرابی معمولا با رنگ زرد یا نارنجی و با ماسک سیاه روی صورتشان پیدا می شوند. به طور کلی سرابی ها را می شود براساس ظاهرشان به دو گونه مو کوتاه و موبلند تقسیم کرد. مو بلندها روی سرو به خصوص اطراف گردنشان پرموتر هستند. البته یک گونه دیگر از سگ های سرابی هم وجود دارند که «سرابی سیاه» نامیده می شود که این گونه هم کمیاب تر و در عین حال از همه پرطرفدارتر و گرانقیمت تر است.
گذشته از جثه بزرگ و تنومند یکی دیگر از مهم ترین ویژگی های «ماستیف ایرانی» آرواره هایی بسیار نیرومند است. شکل دهان و دندان هایش واقعا ترسناک است و با دیدن ظاهرش هم می شود حدس زد که اگر عصبانی شود و گاز بگیرد چه اتفاقی می افتد. سگ های سرابی گردنی کوتاه دارند و پوست زیر گردن و پوزه شان توده ای و انبوه است.
سگ سرابی به محض تشخیص هر خطری شروع به سروصدا می کند. با این کار قصد دارد هم روحیه و اعتماد به نفس خودش را برای مواجهه با خطر بالا ببرد و هم می خواهد صاحبان و سگ های دیگر را برای مقابله با خطر آگاه کند.
یک سگ سرابی را اگر در خانه بیکار نگه دارید، انگار همه توانایی ها و انرژی نهفته در عضلاتش را هدر داده اید. «پرشین شپرد»ها از لحاظ فیزیکی بسیار مقاوم هستند. بهتر از هر سگی می توانند از کوه و سنگ بالا بروند. به شرایط بد آب و هوایی و گرسنگی و بیماری های گوناگون هم مقاوم هستند و به سرعت با محیط و شرایط زندگیشان خو می گیرند. سگ های لوس و بامزه خانگی را در نظر بگیرید. هر خصلتی از آنها را که به نظرتان می رسد، ۱۸۰ درجه برعکس تصور کنید تا به ویژگی های یک سگ سرابی پی ببرید.
وزن این نژاد از سگ ها در نرها بین ۶۰ تا ۹۰ کیلوگرم و در ماده ها بین ۵۵ تا ۸۰ کیلوگرم است. البته در مواردی خاص دیده شده که وزن این سگ حتی تا ۱۰۰ کیلوگرم هم می رسد. قد سگ سرابی نر بین ۷۵ تا ۹۰ سانتی متر و یک سرابی ماده بین ۷۰ تا ۸۵ سانتی متر است.
بنابراین سرابی هم از لحاظ وزن و هم از لحاظ قد جزو غول پیکرترین سگ هاست. ظاهر این سگ شباهت زیادی به نژاد «کانگال» دارد که احتمالا اصلی ترین دلیلش نزدیک بودن خاستگاه جغرافیایی آنهاست با این حال سگ سراب از لحاظ جثه از کنگل هم کمی بزرگ تر است. خیلی از سگ های سرابی اگر روی دو پا بلند شوند، قدشان از انسان های عادی بلندتر است. به همین دلیل است که از قدیم چوپان ها در مناطق شمالی و شرقی ایران از این سگ ها برای مراقبت از گوسفندانشان در مقابل گرگ و خرس و شغال استفاده می کردند.
خیلی از سگ های سرابی اگر روی دو پا بلند شوند، قدشان از انسان های عادی بلندتر است. به همین دلیل است که از قدیم چوپان ها در مناطق شمالی و شرقی ایران از این سگ ها برای مراقبت از گوسفندانشان در مقابل گرگ و خرس و شغال استفاده می کردند.
سگ های سرابی چیزی حدود ۱۵ سال عمر می کنند. طول عمرشان بسته به شرایط زندگیشان ممکن است از ۱۲ تا ۱۷ سال متغیر باشد. سگ سرابی در چالاکی و چابکی بی نظیر است و مقاومتش باورنکردنی است. اگر صبح تا شب را در دشت و بیابان راه بروید، پا به پایتان می آید بی آنکه از خستگی نالهای کند. اگرچه بسیار وفادار و مهربان است اما ظاهرش اصلا شوخی بردار نیست!
از اینکه با شما بازی و تمرین کند، بسیار لذت می برد. به همین دلیل آموزش یک سرابی در مقایسه با دیگر سگ ها کار سختی نیست. یک سگ سرابی از آنجا که روحیه ای مسئولیت پذیر دارد و خودش را مسئول مراقبت از اطرافیانش می داند، به علائم مختلف بسیار حساس است و هر تهدیدی را فورا تشخیص می دهد. سگ سرابی به محض تشخیص هر خطری شروع به سروصدا می کند. با این کار قصد دارد هم روحیه و اعتماد به نفس خودش را برای مواجهه با خطر بالا ببرد و هم می خواهد صاحبان و سگهای دیگر را برای مقابله با خطر آگاه کند.
سگ سرابی در چالاکی و چابکی بی نظیر است و مقاومتش باورنکردنی است. اگر صبح تا شب را در دشت و بیابان راه بروید، پا به پایتان می آید بی آنکه از خستگی ناله ای کند.
سگ های سرابی اگرچه یک نژاد قدیمی هستند و در دنیا شناخته شده اند و حتی منابعی مثل «DogS Arena» از آنها با عنوان قدرتمند ترین سگ های جهان نام می برند، اما این نژاد هنوز رسما ثبت نشده است. یکی از ماجراهای قدیمی جالب درباره اسکندر مقدونی که «پلوتارک»، تاریخ نگار یونان باستان در یکی از کتاب هایش آورده است درباره سگ اسکندر به نام «پریتاس» است که اسکندر خودش آن را از تولد تربیت و بزرگ کرده بود.
معلوم نیست چقدر چنین چیزی واقعیت دارد ولی پلوتارک نوشته که اسکندر این سگ را به جنگ شیرها و پلنگ های آزاد شده از قفس می فرستاد. می گویند همه چیز از اینجا شروع شد و این اسکندر بود که سگ های سرابی را به غربیها معرفی کرد. شبکه های اجتماعی و ویدیوهایی که به اشتراک گذاشته می شوند را اگر با کلیدواژه های مربوط به سگ های سرابی جست و جو کنید، تعداد زیادی فیلم را از شجاعت ها و جدال های خونین سگ های سرابی خواهید دید.
این سگ ها را به راحتی نمی شود در آپارتمان و حتی خانه های ویلایی کوچک نگه داشت. هم ممکن است صدایشان آزاردهنده باشد و هم به جنب و جوش و تخلیه انرژی روزانه نیاز دارند که فضاهای کوچک پاسخگوی آن نیست.
چند نکته درباره سگ های سرابی:
- اگر تازه کار هستید و برای اولین بار می خواهید سگ بیاورید، یک سرابی به دردتان نمی خورد چون تربیت و نگهداری آن به نکات تکنیکی نیاز دارد.
- این سگها در مقابل هر چیزی مقاوم و انعطاف پذیرند به جز هوای گرم و گرما زود آنها را از پا در می آورد.
- سرابی ها با اعضای خانه و بچه ها هم بسیار صمیمی اند اما نسبت به غریبه ها و همین طور سگهای دیگر بدخلقی می کنند.
- قابلیت بالایی برای افزایش وزن دارند. پس باید مواظب تعادل مقدار غذای آنها و فعالیتشان باشید.
- این سگها بازیگوش نیستند، هوش شان به نسبت دیگر سگها نسبتا خوب است.
- برای نظافت آنها نباید وسواس به خرج داد چون موهای بلندی ندارند و بدنشان هم کمتر از دیگر سگها به زمین می خورد.
4 دیدگاه
ماهان
من خیلی سگ سرابی رو دوست دارم قیمتش چقدر است
Mosayyeb
دکتر جان عکسی که ابتدا گذاشتین عکس کانگال سیواس هست نه سراب
هرمز مستوفی
سلام مقالات شما در باره این دوستان مهربان آدمیزاد عالیست .هنگام برگشتن از شمال از مسیر اسالم به خلخال باز میگشتم . در گردنه کجل kajal در مقابل یک رستوران توقفی داشتم .که یک سگ نسبتا بزرگ توجه بنده و خانواده را جلب کرد . به اندازه یک شیانلو بود . صاحبش میگفت که توله سه ماهه و هنوز بچه است . رنگ سفید برفی و چشمان درشت و سیاه آن سگ سرابی هنوز بعد از چند سال در یاد و خاطرمان است .بارففتاری باوقار و لی مهربون نشسته و به من نگاه میکرد .
Leila
سلام ممنون از اطلاعات مفیدتان که ارائه دادید.ما تازه یک جفت سگ سرابی برای نگهبانی از باغمان آورده ایم .اینطور که صاحب قبلی گفته حدودا ۳ ساله هستند ولی ظاهرشون منظورم هیکل و قیافه و صداشون منو به وحشت میندازه، خیلی دوست دارم زودتر باهامون ارتباط خوبی برقرار کنن.